ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау вице-министрі Ерлан Әукенов Орталық коммуникациялар қызметіндегі брифингте Ұлы Отан соғысы ардагерлерін әлеуметтік қамсыздандыру жүйесі туралы айтты, деп хабарлайды ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз қызметі.
Сөзінің басында вице-министр 1 мамырдағы жағдай бойынша Екінші дүниежүзілік соғыстың 665 қатысушылары мен мүгедектері және Екінші дүниежүзілік соғыстағы Жеңіске үлес қосқан басқа санаттағы 113 мың 555 азамат (қоршауда тұрған Ленинград тұрғындары — 74 адам; бұрынғы кәмелетке толмаған концлагерлер тұтқындары — 221 адам; қайтыс болған Ұлы Отан соғысының мүгедектерінің әйелдері (ерлері) — 2 296 адам; Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде қаза тапқандардың жесірлері — 10 адам; тыл еңбеккерлері — 89 385 адам; екінші дүниежүзілік соғысқа қатысушылар мен мүгедектерге теңестірілген басқа адамдар — 21 569 адам.) бар екен.
«Қазақстан Тәуелсіздігінің 30 жылдығы және Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі атынан баршаңызды келе жатқан жарқын мереке — Ұлы Жеңіс күнімен шын жүректен құттықтауға рұқсат етіңіздер! Өз елінің өткенін біліп, құрметтеу, жарқын күн үшін Жеңісті жақындатып майданда соғысқан және тылда еңбек еткен ардагерлеріміздің ерліктерін ұмытпау — әр адамның парызы», — деді Ерлан Әукенов. Соғыс кезінде 1,2 миллионнан астам қазақстандықтар майданға шақырылған, 20-дан астам атқыштар дивизиясы және басқа құрамалар құрылды. Әскери еңбегі үшін жүз мыңдаған қазақстандықтар медальдармен және ордендермен марапатталды, 500-ге жуық адам Кеңес Одағының Батыры атанды. Төрт қазақстандық екі рет Батыр атанды, 110 қазақстандық үш дәрежелі Даңқ ордендерімен марапатталды. Қолына қару алған әрбір екінші қазақстандық Жеңістің құрбаны болып, шайқастарда қаза тапты, ұрыс барысында ауыр жарақат алып қайтыс болды, із-түзсіз жоғалып кетті. 630 мың адам тұтқыннан оралмады.
«Біздің еліміздің тәуелсіздігінің барлық 30 жылында ардагерлер мен тыл еңбеккерлеріне қамқорлық жасау, олардың өмір сүру сапасын жақсарту мемлекеттің әлеуметтік саясатының басты басымдықтарының бірі болып табылады. Қарттарды әлеуметтік қорғау шаралары орталық деңгейде де, жергілікті деңгейде де жүзеге асырылады. Зейнетақы және басқа да әлеуметтік төлемдердің мөлшері жыл сайын артып келеді.
2021 жылдың 1 қаңтарынан бастап базалық зейнетақы 5% -ға және ынтымақтастық зейнетақы 7% -ға, ал әлеуметтік төлемдер де 5% -ға көбейтілді. Қабылданған шаралар халықаралық тәжірибеде жоғалған табыстарды ауыстыру бойынша нормативтен асып түсті (40%), бұл Қазақстанда базалық және ынтымақтастық зейнетақы төлемдерінің есебінен 49,9% құрады», — деді Ерлан Әукенов. Ол сондай-ақ басқа әлеуметтік төлемдерге қарамастан 20 санаттағы азаматтар (оның ішінде соғыс ардагерлері, тыл еңбеккерлері, ақталған азаматтар және т.б.) арнайы мемлекеттік жәрдемақы алатынын айтты. 2021 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша зейнетақыны ескере отырып алынған әлеуметтік төлемдердің орташа жиынтық мөлшері: — Екінші дүниежүзілік соғысқа қатысушылар үшін — 182 851 теңге; — екінші дүниежүзілік соғыс мүгедектеріне — 188 051 теңге; — басқа мемлекеттердің аумағында (Ауғанстанда, Вьетнамда, Алжирде, Египетте, Иракта және т.б.) әскери операция ардагерлері үшін — 198 801 теңге; — Екінші дүниежүзілік соғысқа қатысушыларға теңестірілген адамдар үшін — 154 638 теңге; — Ұлы Отан соғысының мүгедектеріне теңестірілген адамдар үшін — 119 562 теңге; — Екінші дүниежүзілік соғыс кезіндегі тыл еңбеккерлері үшін — 120 112 теңгені құрайды.
«Сондай-ақ, жергілікті атқарушы органдар бюджет пен демеушілік қаражат есебінен ардагерлерге қиын жағдайда немесе мереке күндері, тұрғын үйді жөндеу (182 ардагерге 16,2 млн. теңгеге), отынмен қамтамасыз ету кезінде материалдық көмек түрінде әлеуметтік қолдаудың қосымша шараларын ұсынады (7 332 адамға 212,1 млн. теңгеге), қоғамдық көліктердегі жеңілдіктер (2 036 адамға 2 млн.), дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету (920 адам 10,7 млн. теңгеге), стоматологиялық протездеу (22 адам 1,1 млн. теңгеге) және т.б.» деп қосты вице-министр.
Сонымен қатар бір реттік қаржылық көмектің жыл сайынғы төлемдері дәстүрге айналды. Тәуелсіздіктің 30 жылдығы қарсаңында және Жеңіс күні қарсаңында жергілікті атқарушы органдар Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектеріне және Жеңіске үлес қосқан азаматтардың басқа санаттарына төлемдер үшін 6,4 млрд. бөлген.
«Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігіне облыстар мен республикалық маңызы бар қалалардың әкімдіктеріне Ұлы Отан соғысындағы Жеңіске үлес қосқан азаматтардың жоғарыда аталған барлық санаттары үшін ең төменгі кепілдендірілген материалдық көмек шегін белгілеу ұсынылады. Нәтижесінде барлық облыстарда Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектеріне 1 миллион теңге көлемінде біржолғы материалдық көмек көрсетілді (Қызылорда облысында — 116,7 мың теңге). Қоршаудағы Ленинград тұрғындары және концлагерьлердің кәмелетке толмаған бұрынғы тұтқындары — кем дегенде 50 мың теңге. Ұлы Отан соғысы кезінде қайтыс болған мүгедектердің әйелдері, Ұлы Отан соғысы кезінде қаза тапқан жауынгерлердің жесірлері және Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде тыл еңбеккерлеріне — кем дегенде 30 мың теңге көлемінде төлемдер қарастырылған», — деді Ерлан Әукенов.
11 облыста (Ақмола, Ақтөбе, Алматы, Шығыс Қазақстан облысы, Жамбыл, БҚО, Қарағанды, Қызылорда, Маңғыстау, Павлодар, Түркістан облыстары және Шымкентте) төлемдер жүзеге асырылды. Қалған аймақтарда 9 мамырға дейін аяқталады. Жеңістің 76 жылдығын мерекелеу құрметіне Ұлы Отан соғысындағы ардагерлерге сыйлықтар табысталады.
Сонымен қатар Елбасының нұсқауларын орындау үшін ағымдағы жылы «Нұр-Отан» партиясы тұғырнамасы аясында ЕХӘҚМ 2025 жылға дейінгі «Белсенді ұзақ өмір» атты аға буын азаматтарының жағдайын жақсарту жөніндегі іс-шаралар жоспарын бекітті. Аталған іс-шаралар жоспарын іске асыру барысында барлық аймақтарда белсенді қартаю орталықтарын ашу көзделуде. Олар қазірдің өзінде жұмыс істейді. Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент, Ақмола, Жамбыл, Қарағанды және Қостанай облыстарында орталықтар «бір терезе» қағидаты бойынша үш бағытта жұмыс істейді: белсенді қартаю, денсаулық сақтау мәдениеті және қоғаммен байланыс. Орталықтардың қызметі егде жастағы адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған (енжар өмір сүру менталитетін өнімді және белсенді ұзақ өмірге өзгерту), соның ішінде жүйелі демалысты ұйымдастыру (йога, скандинавиялық жаяу жүру, ІТ сауаттылығын арттыру, мотивациялық және кәсіпкерлік курстар, ағылшын курстары және т.б.).
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі ардагерлер мен қарттардың медициналық-әлеуметтік мекемелерде тіркелуіне мониторинг жүргізу туралы бастама көтерді. Егде жастағы адамдарға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін 50 жергілікті өзін-өзі басқару органдарын (қарттар үйі, оның ішінде 45 мемлекеттік және 5 ҮЕҰ) тексеру жоспары бекітілді (мемлекеттік МӘМ-дерде қызмет алушылардың саны — 5 080 адам, ҮЕҰ-да — 362 қызмет алушы). Мониторингтік топтар жергілікті атқарушы органдармен және басқа да мүдделі мемлекеттік органдармен бірге құрылған. Тексеру жоспарына сәйкес бақылау топтарының жұмысы ағымдағы жылдың қыркүйегіне дейін жүргізілетін болады.
Источник: Хабар 24
