Ипотекалық бағдарламалар жабылғаннан кейін, құрылыс жүргізушілер мен Қазақстан азаматтары ұтылады, деп хабарлайды Құрылыс жүргізушілер қауымдастығы.
«7-20-25» және «Баспана Хит» мемлекеттік бағдарламаларының жабылуы ипотекалық өнімдер бағасының өсуіне әкеледі, деп хабарлайды Құрылыс жүргізушілер қауымдастығы (ҚЖҚ).
«7-20-25» бағдарламасы өзінің тиімділігін көрсете алмады. Бекітілген тұжырымдамаға сәйкес 2018 жылдан 2021 жылға дейінгі мерзімге ипотекалық несиелер шамамен 700 миллиард теңге көлемінде берілуі керек еді, ал жалпы берілген несиелердің сомасы 493 млрд теңгені құрады», — делінген хабарламада.
2018 жылы «7-20-25» бағдарламасы бойынша 100 миллиард теңге бөлінуі керек еді, іс жүзінде 39 миллиард теңгеге несиелер берілді, 2019 жылы 150 миллиардтың орнына 96 миллиард теңге бөлінді, 2020 жылы жақсы динамика болды — жоспарланған 200 миллиард теңгенің 185 миллиардына несие берілсе, биылғы жылы 250 миллиард теңгенің 93 миллиард теңгесі ғана берілген, — дейді қауымдастық.
Бағдарламаның дұрыс орындалмауы келесі критерийлерге байланысты:
• бағдарламаның бастапқы тұрғын үйлерге бағытталуы (жаңадан пайдалануға берілген), бұл құрылыс жүргізушілердің ұсыныстарын қалыптастыруға мүмкіндік бермеді, өйткені үйді пайдалануға бергенге дейін пәтерлердің 90% -ы сатылады;
• ипотекалық несиенің ең жоғары мөлшері (25 млн. теңге) жылжымайтын мүліктің қымбаттауына байланысты республикалық маңызы бар қалаларда бағдарламаны толығымен жүзеге асыруға мүмкіндік бермеді.
«Осы проблемаларды шешу үшін Құрылыс жүргізушілер қауымдастығы үлескерлерден белгіленген тәртіппен қаражат тартуға, сондай-ақ ипотекалық несиенің шекті құнын арттыруға рұқсат алған, салынып жатқан жобаларды бағдарламаға енгізу туралы бірнеше рет түзетулер енгізді», деп атап өтті ұйым.
Ипотекалық бағдарламалардың жабылуы жылжымайтын мүлік нарығына кері әсерін тигізеді деп хабарлайды Құрылыс жүргізушілер қауымдастығы. «7-20-25» және «Баспана Хит» бағдарламаларын тоқтату бәсекелестіктің болмауына байланысты екінші деңгейлі банктердің ипотекалық өнімдері бағасының өсу қаупіне әкеледі.
«Құрылыс көлеміне келетін болсақ, қазіргі кездегі құрылыс материалдарының қымбаттауы шаршы метрлердің құнын төмендетпейді деп санаймын. Сонымен қатар осы бағдарламалар бойынша пәтер сатқан аймақтық құрылыс жүргізушілер көп мөлшерде зардап шегеді. Ипотекалық бағдарламалардың жабылуы салдарынан Қазақстан Республикасының Құрылыс жүргізушілері мен азаматтары ұтылады», — деді Құрылыс жүргізушілер қауымдастығының президенті Виктор Микрюков.
Бұған дейін Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің басшысы Мадина Әбілқасымова 2021 жылы «Баспана Хит» бағдарламасын, ал 2022 жылы «7-20-25» бағдарламасын қаржыландыруды аяқтау жоспарланып отырғанын айтқан болатын. Ол нарық принциптеріне жол бере отырып, мемлекеттің несиелеу бағдарламаларынан біртіндеп шығуын қамтамасыз етудің маңыздылығын атап өтті.