Қазақстандық кәсіпкерлер білім деңгейіне және жоғары оқу орындары мен колледждерде студенттерді даярлау сапасына наразы. Бұл мәселе жастар арасындағы жұмыссыздықтың жоғары пайызы мен түлек өз мамандығы бойынша жұмыс таба алмаған кезде көрінеді.
«Оқыту еңбек нарығының сұраныстарынан тыс қалды. Жүйе сені іс жүзінде жұмысқа дайындамайды»,-деп хабарлайды BTS-Education кеңесшісі Бауыржан Әбуов.
Мәселенің шешімі ретінде дуальды білім беру қарастырылады: студент бір уақытта университетте / колледжде теорияны оқиды және өндірісте практикалық білім алады. Бұл жүйе Қазақстанда 2012 жылы енгізілген болатын.
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігінің мәліметтері бойынша, осы уақыт ішінде 206 мың оқушы дуалды оқытудан өтті. Бөлімде олардың жыл сайынғы өсуін атап өтеді — егер 2013 жылы 10 мың студент болса, 2020 жылы — 58 мың.
«Өндірістік оқыту мен кәсіби практика көлемі өсті. Білім беру ұйымдары оқу уақытының 80%-на дейін өзгертуге құқылы. Студенттердің еңбек өтілі есепке алынады, тәжірибе жүзінде сабақ беретін кәсіпкерлермен келісімшарттар жасалады (5500-ден астам келісімшарттар жасалды) », — деп мәлімдеді ҚР Білім және Ғылым Министрилігі.
Оқытудың жаңа тәсілін насихаттау үшін не істеу керек?
Министрлік оқытудың дуалды түрі алғашқы күндерден бастап жұмысқа кірісіп, оны жоғары кәсіби деңгейде орындай алатын түлек дайындауға мүмкіндік береді деп санайды.
Оқытудың жаңа форматы білім беруді еңбек нарығынан оқшаулау мәселесін шешуге мүмкіндік береді. Бұған білім беру ұйымдарының еңбек нарығында сұранысқа ие құзыреттіліктерін көрсете отырып, қазіргі кезде білім беру бағдарламаларын жасауға қатысатын жұмыс берушілердің өздерімен тығыз өзара әрекеттесуі арқылы қол жеткізіледі.
«Қазақстанда дуалды білім беру жүйесін жақсарту үшін оқыту жүйесін еңбек нарығына байланыстыру қажет», – дейді BTS-Education кеңесшісі Бауыржан Әбуов.
Сарапшы болашақ мамандарды даярлау белгілі бір аймақтардың қажеттіліктеріне сәйкес жүргізілуі керек деп санайды. Басқаша айтқанда, егер Қызылордада сантехниктер қажет болса, бірінші кезекте оларды дәл сол жерде оқыту керек. Осылайша әрбір жеке алынған өңірде жұмыс жүргізу .
2025 жылға қарай техникалық және технологиялық мамандықтар бойынша студенттердің 100% — ын дуалды оқытумен, ал жұмыс орындарындағы мемлекеттік тапсырыс аясында студенттердің 50% — ын қамту жоспарлануда.
