Қазақстан халқының жалпы санының 7,5% — ында мүгедектік белгіленген. Олардың қаншасы еңбекке қабілетті жастағы өкілдер және оларға жұмысқа орналасу кезінде қандай қолдау шаралары көрсетіледі.
ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінде хабарлағандай, 2021 жылы жұмыспен қамтуды қолдаудың түрлі шараларымен 26,9 мың мүгедектігі бар адам қамтылды. Оның ішінде:
Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамытудың 2017 – 2021 жылдарға арналған «Еңбек» Мемлекеттік бағдарламасына қатысушылар — 21,1 мың адам,
5,8 мың адам жұмыс орындарының квотасы бойынша жұмысқа орналастырылды — 5,8 мың адам.
2022 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша Қазақстанда 696,8 мың мүгедектігі бар адам немесе халықтың жалпы санының 7,5% – ы тұрады, оның ішінде еңбекке қабілетті жастағы адамдар-419 мың, барлығы 2021 жылы 104 мың ЛСИ (24,8%) жұмыспен қамтылған.
Жергілікті атқарушы органдар ауыр жұмыстарды, еңбек жағдайлары зиянды, қауіпті жұмыстардағы жұмыс орындарын есепке алмағанда, жұмыс істейтіндердің жалпы санының (жалдамалы жұмыскерлердің жалпы саны кемінде 50 адам болған кезде) 2-ден 4% — ға дейінгі мөлшерде мүгедектігі бар адамдар үшін жұмыс орындарына квота белгілейді. Мұндай квота бойынша 2021 жылы 5,8 мың ЛСИ жұмысқа орналастырылды.
Сондай-ақ, 563 мүмкіндігі шектеулі адам қысқа мерзімді кәсіптік оқытудан өтті. Тағы 1,6 мың адам «Бастау бизнес» жобасы бойынша кәсіпкерлік негіздеріне оқытылды. Осы жоба аясында өз бизнес-идеяларын қорғап, 325 ЛСИ грантқа, 46 ЛСИ шағын несиеге ие болды. Олардан басқа мүгедектігі бар адамдар тағы 460 Микрокредит және 1,1 мың грант алды.
2018 жылдан бастап халықаралық тәжірибені ескере отырып, мүгедектігі бар адамдарды жұмысқа орналастыру үшін арнайы жұмыс орнын жарақтандыруға байланысты жұмыс берушілердің шығындарын субсидиялау тәртібі енгізілді. 2021 жылы жалпы сомасы 122 млн теңгеге 90 арнайы жұмыс орны ашылды.
«Еңбек» мемлекеттік бағдарламасын аяқтау
«Еңбек» Мемлекеттік бағдарламасы әрекет еткен уақытта оған 21,1 мың ЛСИ қатысты, оның ішінде тұрақты жұмыс орындарына – 9,3 мың адам, ал уақытша жұмыс орындарына – 8,6 мың адам жұмысқа орналастырылды. Осы бағдарлама аясында ЛСИ халықтың басқа да осал топтарымен қатар, қызметтерді басым тәртіппен алуға құқылы болды.
2021 жылы «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасын іске асыру аяқталды. Жұмыспен қамтуға жәрдемдесу шаралары ҚР Үкіметі бекіткен кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жоба шеңберінде жалғастырылатын болады.
Естеріңізге сала кетейік, Мүгедектігі бойынша жәрдемақы мүгедектіктің себебі мен тобына байланысты, оның орташа мөлшері жыл басында 51 094 теңгені құрады.
