Зейнетақы шотындағы қаражаттың қысқаруы. Бұл туралы желі қолданушылары өз басылымдарында хабарлайды. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының баспасөз қызметі инвестициялық кірістің өзгеріп жатқанын, сәйкесінше бұл қалыпты нарықтық жағдай деп түсіндірді, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі.
«Өткен айда ғана жинақтауды тексердім, осы айда жұмыстан зейнетақы аударымдары болғанын ескерсек, өткен айдың жинақталған сомасынан 50 000 теңге жетіспеді. БЖЗҚ жинақ ақшаның инвестициялық табысқа байланысты екенін айтады. Бұл жинақталған аударымдарға қалай әсер етеді? Мұндай жағдайда ешқашан жеткіліктіліктің шегіне жете алмаймыз», — деп жазады Facebook қолданушысы Асем Асем «Астана, мен мақтағым келеді/шағымданғым келеді» қауымдастығында.
БЖЗҚ баспасөз қызметі инвестициялық кірістің өзгеріп жатқанын, сәйкесінше бұл қалыпты нарықтық жағдай екенін түсіндірді.
«БЖЗҚ салымшылары мен алушылардың зейнетақы жинақтары жеке зейнетақы шотына түскен жарналардан және есептелген инвестициялық кірістерден тұрады. Осылайша, инвестициялық кіріс ЖЗШ-на түскен сәттен бастап зейнетақы жинақтарының бір бөлігіне айналады, ол зейнеткерлік жасқа жеткенде, шетелге көшкенде, мұрагерлік бойынша ай сайынғы төлемдер түрінде алынуы мүмкін. Инвестициялық табыс алу мақсатында қазақстандықтардың зейнетақы жинақтарын біздің еліміздегі және шетелдегі зейнетақы активтерін басқарушылар (Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі және инвестициялық портфельді басқарушылар (ИПБ) экономиканың әртүрлі секторларындағы әртүрлі қаржы құралдарына жергілікті және шетел валюталарында орналастырады», — деп түсіндірді БЖЗҚ.
Инвестициялық табыс бағалы қағаздар (депозиттер және басқа операциялар) бойынша пайыздардан, қаржы құралдарын нарықтық және валюталық қайта бағалау түріндегі табыстардан, сыртқы басқарудағы активтер бойынша кірістерден және т.б. тұрады. Бұл құралдардың нарықтық құнының өзгеруі, сондай-ақ валюта бағамының өзгеруі инвестициялық кіріс көлеміне әсер етеді.
«Мұндай жағдайдың мысалын биылғы жылы байқауға болады, салымшылар есептердегі жинақтарының инвестициялық құрамдас бөлігінің өзгеруін көреді. Теңгенің долларға шаққандағы ұзақ нығаюы нәтижесінде теріс бағамдық айырма пайда болғанын айта кеткен жөн. Ағымдағы жылдың басынан бері доллардың теңгеге шаққандағы бағамының жүйелі құлдырауы байқалуда, ол ағымдағы жылдың 1 қаңтарында 462,65 теңгені, 1 ақпанда 460,51 теңгені және 6 наурыздағы жағдай бойынша (соңғы Қордың ҚҚ ЗА портфелін қайта бағалау) – 431,08 теңге (соңғы 12 айдағы ең төменгі мән). Ақпан айында теңге шамамен 3,2%-ға, наурыздың алғашқы онкүндігінде 2%-ға жуық нығайды. Осылайша, инвестициялық табыстың қысқа мерзімді өзгерістері негізінен 2023 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша «БЖЗҚ» АҚ жалпы көлемінің шамамен 30% — құрайтын, сондай-ақ қаржы құралдарының нарықтық құнының өзгеруіне байланысты зейнетақы активтерінің инвестициялық портфеліндегі валюталық үлесті қайта бағалау салдарынан теріс бағамдық айырманың туындауына байланысты», — деп түсіндірді Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры.
Қысқа мерзімді перспективада теңгенің динамикасы әртүрлі сыртқы және ішкі факторларға байланысты. Теңге бағамына геосаяси жағдай тікелей әсер етеді, өйткені жаһандық оқиғалар валюта бағамында көрініс табады. Алайда, БЖЗҚ атап өткендей, инвестициялық портфельді әртараптандыру (сату нарығының ассортиментін кеңейту және қайта бағдарлау), егер бір құрал бойынша кіріс басқалардан уақытша шығындарды өтесе, зейнетақы жинақтарының сақталуы мен орнықты табыстылығын қамтамасыз етеді. Айта кетерлігі, инвестициялық қызметтің қорытындысы бойынша жыл басынан бері басшылардың тапқан табысы 1 наурыздағы жағдай бойынша 210,5 млрд теңгені құраған.
«Сонымен қатар, зейнетақы жинақтары ұзақ мерзімді инвестициялар болып табылатынын және кем дегенде бір жыл мерзімге инвестициялық кіріс көлеміне объективті талдау жасаған жөн екенін еске саламыз. Қысқа мерзімді кезеңдердің нәтижелері индикативті емес, өйткені олар нарықтық жағдайдың тұрақты өзгеруіне байланысты.
Жинақтаушы зейнетақы жүйесі құрылған жылдан бастап (1998 ж.) инвестициялық кіріс 2023 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша есептеу әдісі бойынша 740,12% құрады, инфляция бүкіл кезеңдегі 695,96% болды.
Осылайша, жинақталған инвестициялық кіріс ұзақ мерзімді кезеңде инфляциядан айтарлықтай асып түседі», — деп түсіндірді БЖЗҚ.
Қордың баспасөз қызметі инвестициялық басқару және зейнетақы активтерін есепке алу жүйесі ашық екенін қосты: инвестициялық кірісіңізді enpf.kz сайтындағы жеке кабинетте немесе мобильді қосымшада 24/7 режимінде көруге болады. Зейнетақы активтерін қайта бағалау апта сайын және әр айдың соңғы күні жүргізіледі.
