Қызылорда облысындағы мектептерде ерекше білім алуды қажет ететін балаларға қолайлы жағдай жасалған. «Жол картасы» аясында және «Қазақстан халқына» қорының қолдауының арқасында облыстағы 170 білім беру мекемесінде инклюзивті қолдау кабинеттері ашылды.
Мыңға жуық мамандар – логопедтер, дефектологтар және педагогтар – балаларға оқу бағдарламасын меңгеруге және әлеуметтік ортаға бейімделуге көмектеседі. 7 жасар Аружанға 5 жыл бұрын балалық аутизм диагнозы қойылған. Ал биыл қыз бірінші сыныпқа барды. Оны мектеп есігінен жеке мұғалімнің көмекшісі қарсы алады. Көмекші сабақта, үзілісте және асханада Аружанмен бірге болады. Бұл оқу бағдарламасын меңгеруге ғана емес, жаңа ортаға бейімделуге де көмектеседі.
Роза Зейнебекқызы, Аружанның анасы:
— Қызымыз жүкті көтере ме, өзгерістерді көтере ме деп қатты уайымдадық. Біз бекер уайымдадық. Ол мектепке қуана барады, жазуды және оқуды үйренуде, балалармен достасып, қарым-қатынас дағдыларын дамытуда.
Қызылордадағы №9 мектеп-гимназиясында елуден астам ерекше білім алуды қажет ететін бала бар. Олардың 18-і білім ошағы қабырғасында білім алады. Мектеп өз қаражаты есебінен инклюзивті қолдау кабинетін жабдықтаған. Жұмысқа пәндік мамандар – логопедтер мен дефектологтар тартылды.
Батырбек Әбиев, Қызылорда қаласындағы No9 гимназия мектебінің директоры: — Мысалы, былтыр біздің мектепте аутизммен ауыратын төрт бала ғана болса, биыл тоғыз бала. Қажеттіліктің артуына байланысты біз бұл кпбинетті жабдықтадық. Мектепте логопед-дефектолог мамандар мен әдістемелік көмекшілер тобы жұмыс істейді. Олардың негізгі міндеті – қарым-қатынаста қиындықтары бар балаларға қолайлы оқу жағдайын жасау.
Сәлима Шаймерденова, №1 психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация меңгерушісі:
— Біз балалардың жеке ерекшеліктерін ескереміз. Барлық бағдарламалар білім беру жағдайын жасауға бағытталған. Бұл ең алдымен оқу бағдарламаларының өзгермелілігі мен икемділігі. Олар оқушылардың психофизикалық ерекшеліктері мен танымдық мүмкіндіктерін ескере отырып құрастырылған. Бұл баланың көру, есту немесе сөйлеу қабілетінің бұзылуы болуы мүмкін. Көрсеткіштерге сүйене отырып, біз жеке көмекші немесе оқытушы көмекшісін ұсына аламыз.
Облыстағы 295 мектептің 170-інде инклюзивті қолдау кабинеттері ашылды. Алдағы екі жылда олардың санын көбейтуді көздеп отыр. Асқарбек Есжанов, облыстық білім басқармасының басшысы:
— Осындай тағы 14 кабинет ашуды көздеп отырмыз. Жаңа мамандарды дайындап, бар мамандардың біліктілігін арттырамыз. Қазіргі уақытта ерекше білім беруді қажет ететін 1200-ге жуық бала инклюзивті білім алуға мұқтаж. 2024 жылы оның 300-і мемлекеттік тапсырыспен қамтылады. Қалған 800-і 2025 жылы жеткізіледі. Бүгінде облыста 7 мыңға жуық мүгедектігі бар бала есепте тұрса, оның 1468-і мектепке дейінгі білім беру мекемелерінде қамтылған. Мыңнан сәл астамы үйде, 299-ы арнайы оқу орындарында білім алуда. 2214 ерекше бала кәдімгі мектепке баруға мүмкіндік алды.