Әлеуметтік қызметтерді лицензиялаудың енгізілуіне байланысты Шымкентте ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған жеке орталықтар жабылуы мүмкін. Басшылар 20-дан 50-ге дейін бала оқитын шағын мекемелер үшін жаңа талаптар орындау мүмкін емес деп санайды.
Ата-аналар да алаңдаулы. Өйткені, олардың пікірінше, мемлекеттік ұйымдар жекеменшік оңалту орталықтарынан келген науқастардың барлығын дер кезінде қабылдап, көмектесе алмайды. Ал әдеттегі ұжымның өзгеруі балалардың дамуында регрессияға әкелуі мүмкін.
Шымкентте соңғы бірнеше күнде ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған көптеген жекеменшік орталықтар жұмыс істеп тұр. 1 қаңтардан бастап елімізде жаңа Әлеуметтік кодекске сәйкес мүгедектігі бар жандардың құқықтарын қорғау үшін мұндай ұйымдарға лицензия беру басталды. Алайда, бұл жағдай ата-аналарды, соның ішінде ауыр диагнозы бар егіздердің анасы Алина Мецгерді алаңдатты. Ол орталықтың өзгеруіне үзілді-кесілді қарсы.
Алина Мецгер, Шымкент қаласының тұрғыны:
«Менің ойымша, олар біздің балаларымыздан оңалтуды таңдау құқығын алуға құқылы емес.
Елена Фролова, «Өркен» қайырымдылық қорының президенті:
– Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс бағдарламалары бойынша жұмыс істеген орталықтарымыздың барлығы дерлік жабылды. Біз лицензияға қарсы емеспіз, бірақ бұл лицензия бізге, ең болмағанда, үкіметтік емес ұйымдарға сәйкес болуы керек. Өзгерістер болады деп үміттенемін.
Орталықтар өз қызметін лицензиялау үшін штатты көбейту керек. Мысалы, бір мекемеде 50-ге дейін бала оңалтудан өтсе, онда 62 қызметкер жұмыс істеуі керек. Бұл тек дәрігер ғана емес, 3 күзетші, қарауыл, бағбан, сыпырушы, электрик, қолөнерші, мемлекеттік сатып алу бөлімінің меңгерушісі. Сондай-ақ лицензиялық талаптарда тізімі 16 беттен тұратын материалдық-техникалық ресурстарды сатып алуымыз керек. Сонымен қатар физиотерапия кабинеті мен емдік дене шынықтыру кабинетін жабдықтау. Шағын оңалту орталықтары мұндай қайта құруға қауқарсыз. Дегенмен, Жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасы балалар көмексіз қалмайды деп сендірді.
Раушан Сейдақбар, Әлеуметтік институттарды үйлестіру басқармасының басшысы:
– Мемлекеттік мекеме қамтамасыз етеді, бірақ, әрине, балалар үйреніп қалған. Бұл орталықта мұғалімдерге үйреніп қалған. Біз қазір үкіметтік емес ұйымдарға да көмектесіп жатырмыз. Ең төменгі штаттық кестелерге қатысты министрлікке ұсыныс жібердік. Психиатрға деген талап болды, мысалы, бір қызметкерге психотерапевт керек, әрқайсысына 0,5-тен сұрадық.
Қазір Шымкенттегі үш мемлекеттік орталықта 450 бала білім алса, тағы 372-сі жылдар бойы жекеменшік оңалту орталықтарында емделуде. 18 жасқа толған мүгедектігі бар жасөспірімдерге арналған мегаполистегі жалғыз орталықтың жұмысына қауіп төніп тұр. Оған балама жоқ. Ерекше балалардың отбасылары лицензия беру кезінде тек формальды талаптарды ғана емес, сабақтың нақты нәтижелерін де ескеру қажет екенін алға тартады.
