Спорт мені дамытты – паралимпиадашы Дастан Мұқашбеков жетістік жолы туралы
Ерекше қажеттіліктері бар адамдарды әлеуметтік қолдау және өмір сүру сапасын жақсарту Қазақстандағы мемлекеттік саясаттың басым бағыттары болып табылады. Елімізде параспорт белсенді дамып, спортшылар халықаралық аренада табысты өнер көрсетуде. Дастан Мұқашбеков – Парижде өткен әлем чемпионатында, Паралимпиада ойындарында қола жүлдегер атанған және пара атлетикадан ядро лақтырудан Азия чемпионы атанған тұңғыш қазақ паралимпиадашысы.
Ерте балалық шағында дәрігерлер Дастанға тірек-қимыл аппаратының ауруы деген диагноз қойған, бірақ бұл оның спортқа деген құштарлығын тоқтатқан жоқ. Ол жастайынан өте белсенді, түрлі спорт үйірмелеріне қатысып, дене шынықтырумен айналысуға әрқашан үлкен қызығушылық танытқан.
«Маған бала кезімде диагноз қойылды, бірақ мен мұны ешқашан спортпен айналысуға кедергі ретінде көрмедім. Футбол, бокс, күрес, велоспорт және жеңіл атлетикада бағымды сынап көрдім. Денсаулығыма байланысты командаларға жиі қабылданбадым, бірақ менде спортпен айналысуға деген ынта-ықылас күшті болғаны сонша, мен өзімнің диагнозым туралы айтуды доғарып, толық саумын деп айтатынмын», — деп еске алады Дастан.
Спорт бірте-бірте оның өмірінің ажырамас бөлігіне айналды және ол көп ұзамай өзін кәсіби мансапқа арнауды шешті, бастапқыда пауэрлифтингпен айналысуды жоспарлады.
— Шамамен 2015–2016 жылдары параспортшылар туралы бағдарламаны көріп қалдым, халықаралық жарыстарға қатысып жатқан жүзушілер болатын. Ол кезде Қазақстанда параспорт қазіргідей кең дамымаған еді. Бұл мені шабыттандырды және мен турнирлерге қатыса алатындай жаттығу мүмкіндіктерін іздей бастадым. Алайда туған жерім Қарағанды облысында қолайлы жер табу қиынға соқты. Арасында ол ойымнан бас тартқан кездерім де болды, кейде қажетті адамдармен байланысқа шыға алмадым, кейде бәсекелестік тым жоғары болатын. Бірақ 2016 жылдың басында мен жақсы спорт ұйымын тауып, бапкермен кездесуге келдім. Мен пауэрлифтингпен айналысуды жоспарладым, бірақ жаттығу кезінде жаттықтырушы менің қаншалықты жақсы жүгіргенімді байқап, өзімді жеңіл атлетикада сынап көруді ұсынды. Сөйтіп параатлетикаға келіп, ядро лақтырумен айналыса бастадым», – дейді спортшы.
Спорт Дастан Мұқашбековтың өмірін түбегейлі өзгертті. Айтуынша ол спорт арқылы достары мен пікірлестерін ғана емес, отбасын да тапқан.
— Кез келген спортшының жетістігі оның ерік-жігеріне, жүйелі жаттығуларына байланысты, бірақ айналаңызда сізге сенетін адамдардың болуы өте маңызды. Отбасым, достарым, ата-анам мені әрқашан қолдады. Осы қолдау болмағанда мен жеткен биіктерге жете алмас едім. Спорт мені шынымен жақсы адам етті және маған жаңа өмір сыйлады. Мен болашақ әйеліммен Токио Паралимпиадасында таныстым. Ол да спортшы және оқ атудан жарысқа қатысқан. Қазір отбасылы болып, екі ұл тәрбиелеп отырмыз. Әйелім әрқашан қасымда, ірі жарыста мені қолдап келеді, — дейді Дастан.
Дастан жолдың басында алдынан чемпион болуды мақсат етпегенін мойындаса да, жақындары мен бапкерлерінің қолдауы оны жетістікке жетуге шабыттандырды.
— Өмірде көп нәрсе сіздің жағдайға қалай қарайтыныңызға байланысты. Маған диагноз қойылғанда, мен оны кедергі ретінде көрмедім. Спортқа деген сүйіспеншілігім мен өмірге деген құштарлығымды жоюға жол бермедім. Мен әрқашан өзімді жақсы сезіндім, өзіме ұнайтын нәрсені жасадым және алға жылжып келемін. Қандай қиын болса да, арманыңнан бас тартуға болмайды. Әрқашан қиындықтарды жеңудің жолын іздеу керек. «Қалаған адам жол іздейді, қаламаған адам себеп іздейді» деп бекер айтпаған. Нақты айтқанда бәрі таңдауға байланысты: егер адам бақытты болғысы келсе, ол бақытты болады. Бірақ бұл мәселеде жақын адамдардың қолдауы маңызды рөл атқарады. Оларсыз мен қазір қол жеткізген нәрсеге қол жеткізе алмас едім және маған деген сенімдері үшін алғыс айту үшін чемпион атануға ұмтылмас едім, деп түйіндеді сөзін.
XVII Жазғы Паралимпиада ойындарында F36 сыныбында ядро лақтыру сайысында Дастан Мұқашбеков қола жүлдегер атанған болатын.
Қазақстанда «Шекарасыз мәдениет» акциясы жарияланған, оның аясында 2024 жылғы 13 қазан мен 31 желтоқсан аралығында I, II және III топтағы ерекше қажеттіліктері бар азаматтар мемлекеттік мәдени-сауық мекемелері арқылы тегін өткізілетін іс-шараларға қатыса алады.
Акцияның мақсаты – мүмкіндігі шектеулі жандар үшін мәдени нысандардың қолжетімділігін арттыру, олардың еліміздің мәдени өміріне араласуын қамтамасыз ету және олардың мәселелеріне қоғамның назарын аудару.
