Қазақстанда міндетті медициналық сақтандыруға жарналарды төлеу және қайтару ережелері өзгерді

26.03.2025

Қазақстанда міндетті медициналық сақтандыруға жарналарды төлеу және қайтару ережелері өзгерді

Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2025 жылғы 12 наурыздағы бұйрығымен Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру бойынша аударымдарды немесе жарналарды аудару қағидалары мен мерзіміне және Төлеушілерге қате есептелген шегерім сомасын қайтару қағидаларына өзгерістер енгізілді. Атап айтқанда міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру бойынша аударымдарды және (немесе) жарналарды есептеу (ұстап қалу) және аудару қағидалары мен мерзімдеріне өзгерістер енгізілді. Шегерімдерді және/немесе жарналарды, оның ішінде берешекті аудару Мемлекеттік корпорацияға жүргізіледі.

Мемлекеттік корпорация мыналарды көрсете отырып, аударымдарды және/немесе жарналарды қорға аударады: • жеке сәйкестендіру нөмірі (ЖСН); • тегі, аты, әкесінің аты (бар болса); • аударымдардың және (немесе) жарналардың сомалары; • аударымдар және/немесе жарналар төленген кезең (жыл, ай). Шегерімдер мен жарналарды төлеу мерзімін төлеушілер қағаз түрінде жасалған жиынтық төлем тапсырмаларында «Төлемнің мақсаты» бағанында, ал электрондық форматта жіберілген жиынтық төлем тапсырмаларында – форматта көзделген «ЖЖЖЖЖ» жеке жолында төлем мақсаты көрсетіледі. Бұл ретте банктер ЖСН көрсете отырып, шоғырландырылған төлем тапсырмаларын пайдалана отырып, Мемлекеттік корпорацияға ақша аударымдарын аударуды жүзеге асырады; аударымдар және (немесе) жарналар төленетін жеке тұлғалардың тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), аударымдар және (немесе) жарналардың сомалары, мерзімі (жылы, айы) көрсетіледі.

Мемлекеттік корпорация бір мезгілде ақпаратты көрсете отырып, шоғырландырылған төлем тапсырмасын қорға электронды түрде жібереді. Төлеушілердің берешекті аударуы Қазақстан Республикасының аумағында қолма-қол ақшасыз төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асыру қағидаларында және төлем жүйелерінің операторы немесе операциялық орталығы бекіткен хабарлама форматтарында айқындалған нысан бойынша шоғырландырылған төлем тапсырмасымен кезеңге (жыл, ай) бойынша жүзеге асырылады. Мемлекеттік корпорацияның шотына түскен аударымдардың және (немесе) жарналардың сомалары келіп түскен күннен бастап үш жұмыс күні ішінде шоғырландырылған төлем тапсырмасы бойынша қордың шотына аударылады.

Мемлекеттік корпорация келесілерді қайтаруды жүзеге асырады:

• төлеушіге ЖСН көрсетілмеген және (немесе) деректемелерінде қателер жіберілген жеке тұлғалар үшін жарналар мен аударымдарды;

• тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген ең төменгі жалақының он еселенген мөлшерінен асатын аударымдарды және (немесе) жарналарды есептеу объектісінен ол жеке тұлға үшін аударымдар мен жарналардың сомасын төлеген жағдайда төлеуші;

• заңның 26-бабы 1-тармағының 1), 5), 7), 11), 12) және 13) тармақшаларында көрсетілген аударымдарды төлеуден босатылған тұлғалар үшін жасалатын аударымдар мен жарналар;

• өз пайдасына төлеген тәуелсіз төлеушілерден, жеке кәсіпкерлерден және жеке практикамен айналысатын жеке тұлғалардан келіп түсетін аударымдар;

• жеке кәсіпкерлер мен жеке практикамен айналысатын жеке тұлғаларды қоспағанда, үшінші тұлғалардан тәуелсіз төлеушілердің пайдасына жасалатын аударымдар; • заңның 28-бабына сәйкес белгіленген төлем сомасынан төмен мөлшерде төленген тәуелсіз төлеушілердің жарналары;

• тәуелсіз төлеушілердің, жеке кәсіпкерлердің және жеке практикамен айналысатын жеке тұлғалардың өз пайдасына сол кезең ішінде бірнеше рет төленген жарналары;

• Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратындарды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттың талаптарына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында уақытша болатындарды қоспағанда, шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ адамдар үшін жарналар мен аударымдар.

Сонымен қатар жаңа редакцияда аударымдардың, жарналардың және (немесе) аударымдарды және (немесе) жарналарды уақтылы және (немесе) толық төлемегені үшін өсімпұлдардың артық (қате) есептелген сомаларын төлеушілерге қайтару қағидалары белгіленген.

• Атап айтқанда құжатта аударымдардың, жарналардың немесе міндетті әлеуметтік сақтандыру бойынша аударымдарды немесе жарналарды уақтылы немесе толық төлемегені үшін қорға есептелген артық (қате) сомаларды қайтаруды төлеуші немесе банк екі және одан да көп рет қор шотына қате аударған; • артық аударылған (жартылай қайтарылған); • «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Заңның 27-бабының 3-тармағына, 28-бабының 7-тармағына сәйкес аударымдар мен жарналарды төлеуден босатылған адамдар үшін қате төленген, жарналарды мемлекет төлейтін; • төлем мақсатының коды дұрыс көрсетілмеген; • алушының деректемелері қате көрсетілсе (жеке сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі – ЖСН), тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), төлем жүргізілген мерзім; • Қазақстан Республикасының аумағында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратындарды қоспағанда, азаматтығы жоқ адамдар үшін қате аударылған Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттың талаптары көрсетілетін қызметті алу үшін көрсетілетін қызметті алушы келесі тәсілдердің бірімен қайтару туралы өтініш береді:
• «электрондық үкімет» веб-порталы арқылы;
• Мемлекеттік корпорацияға қағаз жүзінде. Сондай-ақ көрсетілетін қызметті алушы өтініш берген кезде пайдасына аударымдар және (немесе) жарналар жүргізілген тұлғадан сомаларды қайтаруға келісімі туралы өтінішті қоса беруге міндетті. Мемлекеттік корпорация өз кезегінде ұсынылған құжаттардың сәйкестігін тексереді, аударымдарды, жарналарды немесе міндетті медициналық сақтандыруға аударымдарды немесе жарналарды уақтылы немесе толық төлемегені үшін өсімпұлды төлеу фактісін растайды, көрсетілетін қызметті алушының қоса берілген құжаттарымен электрондық өтінішті қалыптастырады және көрсетілетін қызметті берушіге жолдайды.

Портал арқылы қалыптастырылған құжаттары бар электрондық өтініш мемлекеттік органдардың және (немесе) ұйымдардың ақпараттық жүйелерінде порталда көрсетілген төлеуші деректемелерінің міндетті медициналық сақтандыру жүйесіне аударымдарды, жарналарды және (немесе) аударымдарды және (немесе) жарналарды уақтылы және (немесе) толық төлемегені үшін өсімпұлдар төленген шоғырландырылған төлем тапсырмасының деректемелеріне сәйкестігіне тексеріледі. Төлеуші портал арқылы өтініш берген кезде өтінішке басшының немесе оның пайдасына төлем жасаған тұлғаның ЭЦҚ-мен қол қойылады. Порталдағы деректер сәйкес келген жағдайда көрсетілетін қызметті алушының электрондық өтініші «Saqtandyrý» АЖ-ға жіберіледі. «Saqtandyrý» АЖ ҚР МТҚБ ААЖ ақпаратты және көрсетілетін қызметті алушының «жеке кабинетіне» электрондық өтінішті тіркеу туралы хабарламаны құрады және жібереді.

Портал арқылы көрсетілетін қызметті алған кезде 10 жұмыс күні ішінде міндетті медициналық сақтандыру жүйесіне аударымдарды және (немесе) жарналарды уақтылы және (немесе) толық төлемегені үшін артық (қате) аударымдарды, жарналарды және (немесе) өсімпұлдарды қайтару (қайтарудан бас тарту) қаралады және жүзеге асырылады.

Мемлекеттік корпорацияға қағаз түрінде ұсынылған құжаттарды қарау мерзімі – 15 жұмыс күні, өтініштер мен құжаттарды қабылдау күні мемлекеттік қызметті көрсету мерзіміне кірмейді, оның ішінде 5 жұмыс күні Мемлекеттік корпорацияда, 7 жұмыс күні – көрсетілетін қызметті берушінің қарауы және қайтару немесе бас тарту туралы шешім қабылдауы үшін, 3 жұмыс күні – Мемлекеттік корпорацияның ақша аударуы үшін беріледі.

Төлеушіге кейіннен аудару үшін Мемлекеттік корпорацияның банктік шотына ақша қаражатын аудару туралы өтініштер бойынша оң шешім қабылданғаннан кейін көрсетілетін қызметті беруші жиынтық төлем тапсырмасын қалыптастырады және ақшаны аударады.

Мемлекеттік корпорация төлем тапсырмасын қалыптастырады және төлеушіге артық (қате) аударылған аударымдар және (немесе) жарналар және (немесе) өсімпұлдар сомасын үш жұмыс күні ішінде аударады. Бұйрық 31 наурыздан бастап күшіне енеді.

0