Балалар түзету және әлеуметтік қызметтерді толық ала алмайды, ал қызметкерлер мұны тәрбиеленушілердің оқу қабілетсіздігімен байланыстырады.
2020 жылы жүргізілген мониторинг нәтижелері бойынша жабық балалар мекемелерінің шамамен 30% -ы жарамсыз және олардағы балалардың қажеттіліктерін қанағаттандырмайды деп белгіленді, деді Ұлттық алдын алу тетігі (ҰБМ) ұйымының үйлестіру кеңесінің мүшесі Лаура Ақатаева.
Атап айтқанда, келесілер анықталып отыр:
— балалардың психоәлеуметтік, білім беру және педагогикалық қызметтермен толық қамтылмауы;
— балалардың таза ауыз суға еркін қол жеткізе алмауы;
— балаларды тасымалдауға арналған арбалар мен мүгедектігі бар жандарға арналған арбаларының болмауы.
Медициналық көмекке қатысты ҰБМ мүшелері келесі заң бұзушылықтарды анықтады:
— медициналық құжаттардың дұрыс жүргізілмеуі;
— анафилактикалық шок кезінде шұғыл көмек көрсету үшін шокқа қарсы штаттық ораудың болмауы;
— дәрілік заттардың жарамдылық мерзімін ұзарту;
— қажетті дәрі -дәрмектердің болмауы.
ҰБМ мәліметінше кадрлық ресурстарға қатысты проблемалар да бар. Талғар қаласының «Аяла» АҚКО-де паллиативті және кризистік топтағы балалар психолог, дефектолог, жаттығулар терапиясының маманы, логопед қызметтерімен қамтылмаған.
Мамандар балаларды түзету -әлеуметтік қызметтермен 100% қамтудың жоқтығын тәрбиеленушілердің білімінің жетіспеушілігімен түсіндіреді, ал заңнамада қызмет алушылардың «оқу» бойынша ешқандай бөлімі қарастырылмаған.
«Балаларға психотропты препараттарды шамадан тыс тағайындау тәжірибесі ҰБМ қатысушыларының да ерекше алаңдаушылығын туғызды. «Аяла» Талғар қаласының АҚКО бір ай емделу кезінде бір балаға 25 мг дозада 186 хлорпромазин таблеткасы берілді, екіншісіне — 118 хлорпромазин таблеткалары берілген», — деп хабарлайды ҰБМ.
2020 жылы мекемелердегі тұрғын үй шарттары туралы пікірлер де жеткілікті:
— үй -жайлардың санитарлық жағдайын бақылаудың төмен деңгейі;
— жатын бөлмедегі кереуеттердің жетіспеушілігі;
— жұмсақ жабдықтардың (матрацтар, жастықтар), бөлме мен серуендеу арбаларының қанағаттанарлықсыз жағдайы.
Арнайы сапарлар мен жекелеген мекемелердегі балалармен әңгімелесу нәтижесінде қызметкерлердің физикалық және психологиялық зорлық -зомбылық фактілері анықталды.
«Сонымен қатар, құқық бұзушылар тобына күтушілер, әдіскерлер, дәрігерлер және тіпті директорлар кіреді. Егер бала «өтінішін қате сұраса» дәрігерлер емдеуден бас тартады екен. Түнгі қызметшілер, егер балалар түнде оларға жақындаса, көмек беруден бас тартады. қызметкерлердің түнде алкогольді ішу фактісі туралы да айтылған. Мекемеге барған кезде ҰПМ мүшелері шкафтардың бірінен бос алкоголь бөтелкелерін тауып алған. Палаталардың санитарлық тазалығы мен гигиенасының деңгейі көңілге қаяу түсіреді. Көптеген қызметкерлер өздерінің функционалдық жұмысына немқұрайлылықпен қарайды» — деп атап өтті Лаура Ақатаева.
2020 жылы ҰБМ қатысушылары 17 балалар емдеу-профилактикалық мекемелеріне барды, оның ішінде 11 мамандандырылған балалар үйі болды.
