Жағдайды барынша тиімді пайдаланғысы келетін БЖЗҚ салымшылары жинақтарының шекті сомасынан артығын шығарып алу жолдарын қарастырулары мүмкін.
Зейнетақы жинақтарын шығарып алу — бұл артық ақшаларды қолма-қол ақша түрінде алуға тырысу. Мұндай әдістер «заңсыз» деп аталатын күдікті сызбалар арқылы жүзеге асырылуы мүмкін. Сонымен қатар бұл құқық бұзушылықтарды реттеу туралы іс жүзінде ешқандай мәселе туындамайтын екіұшты жағдай бар.
Жинақтарды ақшалай етіп шығарып алу қылмыс болып табыла ма
Жинақтарды ақшалай етіп шығарып алу қылмыс болып табыла ма, ол үшін қылмыстық іс қозғау қарастырылмаған. Сонымен қатар зейнетақы ақшасын қолма-қол ақшаға айналдыру сызбалары алаяқтық ісі болуы мүмкін. Бұл жағдай бір жағдайға байланысты — бұл жағдайда іс жүзінде зардап шеккендер жоқ. Мұндай жағдай зардап шеккендер жоқ болғандықтан орын алады.
Мысалы, төтенше жағдай кезінде 42 500 теңге жәрдемақы беру кезінде қазақстандықтарға осы ақшаны алу жауапкершілігі туралы хабарланды.
Еңбек министрлігі қандай да бір объективті себептерсіз жәрдемақы алған азаматтар «Алаяқтық» немесе «Алдау немесе сенімге қиянат жасау арқылы мүліктік зиян келтіру» бабы бойынша жазалануы мүмкін екенін атап өтті.
Ақшаны қолма-қол ақша етіп шығарып алудың түрлі тәсілдері Ресейде де қолданылады. Бұл ана капиталына түсетін ақшаға қатысты жиі кездеседі. Бұл елде де ақшаны қолма-қол етіп шығарып алудың түрлі заңсыз тәсілдері де бар. Алайда бұл да қылмыстық жазаға тартылуы мүмкін әрекет болып танылады. Ана капиталы және 42 500 теңге жәрдемақыға келтірілген мысалдарда мемлекетке келтірілген залалдың кесірінен қатаң жаза қолданылуы мүмкін.
Зейнетақы қорындағы артық сомаға қатысты жағдай басқаша: себебі жоқ зардап шеккен тарапты іздеу мүмкін емес.
Зейнетақы жарналарын қолма-қол ақшаға айналдыруда кім «құрбан» болады
EXANTE халықаралық инвестициялық компаниясының талдаушысы Андрей Чеботаревтің айтуынша, зейнетақы жинақтарын шығарып алуда салымшы ғана зардап шегеді. Мысалы, сол 42500 теңге мемлекеттік бюджеттен төленді. Сондықтан оларды заңсыз алғаны үшін айыппұл қарастырылған болатын. Нәтижесінде, қазақстандықтар бұл ақшаны жалған өтініштер бойынша алған жағдайда қайтарып берді. Зейнетақы жарналарын қолма-қол ақшаға айналдыруда адамдар зардап шегетін өздері екенін түсінбейді.
Басқаша айтқанда, зейнетақы жарналарын қолма-қол ақшаға айналдыруда осы ақшаларды алатын адамдарға ғана салдары тиюі мүмкін. Мысалы, бұған дейін біз қазақстандықтардың зейнетақы жарналарын қолма-қол ақшаға айналдырудың не үшін қажеті жоқ екендігінің бірнеше себептері айтылды.
Бағаның өсуіне байланысты шығындар — тұрғын үй бағасының өсуі ақшаға айналдырылған зейнетақы жарналарын «жоқ» қылып жібереді, яғни жылжымайтын мүлік бағасының өсуі аясында бұл алынған қаражат пәтер сатып алуға жеткіліксіз болуы мүмкін. Сондықтан жинақ ақшаны пайдалану бұрыннан бар ипотеканы төлегісі келетіндер үшін немесе ем қабылдайтындар үшін ғана пайдалы болмақ.
Пайдадан айырылу — егер зейнетақы ақшасы алынып, бірақ кейін қолданылмай қайта қайтарылса, салымшылар алынған сомадан түсетін инвестициялық кірісті жоғалтады.
Салымшылар өздерін болашақ зейнетақыларынан айырады — егер артық ақша жұмсалса, ақыр соңында зейнетақы төлемдерінің мөлшері азаяды. Сонымен қатар зейнетке ерте шығуды қиындатады. Мемлекет қолма-қол ақшаны беру мәселесін реттеуге тырыспайды, өйткені салымшылардың көпшілігі ақшаларын алып үлгерді, яғни жасалған транзакцияларды реттеуге тырысу орынсыз болады,- деп хабарлайды Finance.kz.
Источник: nur.kz
