Мүгедектігі бар балаларға берілетін жәрдемақының мөлшері бұрынғымен салыстырғанда 6,5-17,8 мың теңгеге өседі.
Мәжіліс азаматтардың жекелеген санаттарын әлеуметтік қорғау мәселелері бойынша түзетулер жобасын бірінші оқылымда мақұлдады.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Серік Шапкеновтің айтуынша, заң жобасы жеті жастан 16 жасқа дейінгі мүгедектігі бар балалар үшін мүгедектік тобын тағайындауды қарастырады. 16 жасқа дейінгі мүгедектігі бар жандар мүгедектік тобын анықтау үшін қайта тексеруден өтуі керек.
Жеті жастан 16 жасқа дейінгі мүгедектігі бар балаларға берілетін мемлекеттік жәрдемақының мөлшері ұлғайтылады:
• I топтағы мүгедектікке — ең төменгі күнкөріс деңгейінің 1,92 деңгейінде — 65 860 теңге;
• II топ үшін — 1,59 күнкөріс деңгейі — 54 541 теңге;
• III топ үшін — 1,4 ең төменгі күнкөріс деңгейі — 48 023 теңге.
Жәрдемақы мөлшерінің қазіргі мүгедектігі бар балаларға берілетін жәрдемақымен салыстырғанда өсуі 6,5-тен 17,8 мың теңгеге дейін болмақ.
Мәжіліс спикері Нұрлан Нығматулин балалардың мүгедектігін қайта куәландыру тетігін әзірлеу қажет деп атап өтті.
«Ата-аналар балаларының мүгедектігін тағы бір рет растауы тиіс, олар қайтадан кабинеттерді аралап, тағы кезекке тұруы керек болатын болса, міне, мәселе осы! Бүгінде қандай тетік бар? Цифрлық технологиялар мен автоматтандыру дәуірінде бұл адамдарға екінші рет тағы барлық әрекеттерді қайта жасауына жол бермеуіміз керек. Бұл процедураны, балалардың мүгедектігін растау әрекеттерін барынша жеңілдетілген форматта етіп жасау қажет», — деді Нұрлан Нығматулин.
Еңбек министрлігі мен денсаулық сақтау министрлігі бұл мәселеде бірлескен іс-қимыл алгоритмін әзірлеуі керек деп атап өтті.
«Ата-аналардың толқуын болдырмау үшін барлық интеграциялық процедураларды, барлық ақпараттық жүйелердің интеграциялық процестерін тез арада аяқтау керек», — деді Мәжіліс спикері.
Заң жобасында:
• І топтағы мүгедектігі бар жандарға күтім жасайтын адамдарға 1,4 ең төменгі жалақы мөлшерінде — 48 023 теңге жәрдемақы енгізу (қосымша 24 мың адам қамтылады);
• Мүгедектігі бар балаларға мүгедектігі үшін және асыраушысынан айрылғаны үшін бір мезгілде жәрдемақы алу құқығын беру, бұл мүгедектігі бар балалары бар және асыраушысынан айырылғандардың (2 мыңнан астам адам) отбасыларының кірісін ұлғайтуға мүмкіндік береді;
• мүгедектігі бар баланы 18 жасқа толған жағдайда тәрбиелеп отырған отбасыларға мемлекеттік тұрғын үй қорынан баспана алу кезектілігін сақтау.
Заң жобасында әлеуметтік қызметтер порталының тетігін, портал арқылы аз қамтылған отбасыларға кепілдендірілген әлеуметтік пакет ұсыну шарттарын нақтылау ұсынылады. Адамның зейнетақы жүйесіне және міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысқан уақытына жұмыс берушілер міндетті зейнетақы жарналары мен әлеуметтік төлемдерді төлеуден босатылған кезде төтенше жағдай кезеңінде алынған еңбек қызметінен алынған кірістерді есепке алу ережелері бар.
Жұмыс берушіні банкрот деп тану туралы шешім қабылданған жағдайда мемлекет есебінен жұмыс берушінің кінәсінен еңбек жарақаты немесе кәсіптік ауру салдарынан мүгедектік алған адамдарға санаторийлік-курорттық емделуді қамтамасыз ету бөлігінде заңды олқылықтар жойылып жатыр
Мәжіліс депутаттары.
• мүгедектігі бар жандарды портал арқылы техникалық көмекші (компенсациялық) құралдармен, арнайы көлік құралдарымен, тауарлармен және оңалту қызметтерімен қамтамасыз ету тетігін жетілдіру;
• 1998-2012 жж. босатылған прокуратура қызметкерлерінің еңбек өтіліне зейнетақы төлеу бойынша құқықтарын қалпына келтіру;
• Төтенше жағдай кезеңінде жұмыс берушілер тиісті жарналарды төлеуден босатылған кезеңде адамның зейнетақы жүйесінде және міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесінде еңбек өтілін сақтау тетігін нақтылау;
• жұмыссыздарды электронды еңбек биржасына тіркеу рәсімін жеңілдету.
Депутаттар келесі талаптарға бағытталған нормаларды алып тастауды ұсынды:
• жәрдемақы алушының жұмысқа орналасуы немесе бизнесті қайта бастаған жағдайда, баланы бір жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты кірісі жоғалған жағдайда әлеуметтік төлемдер мөлшерін азайту;
• бірінші топтағы мүгедектігі бар жанды күтетін адамды ауыстыруға жылына екі реттен артық емес шектеу;
• «мүгедек» терминін «мүгедектігі бар адам» деп өзгерту, «мүгедек абилитациясы» терминін енгізу. Бұл түзетулер Салық кодексінде және Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексте ескерілмегендіктен, сәйкессіздіктер мен дауларды болдырмас үшін нормалар алынып тасталды.
• жұмыспен қамтуға жәрдемдесу операторын құру, мүгедектігі бар жандарды жұмысқа орналастыру квотасын орындамаған жұмыс берушілердің өтемақы төлемдерін енгізу. Іске асыру тетігінің дамымауына байланысты, сондай-ақ Президенттің жаңа операторларды құруға тыйым салу туралы олардың жұмысының орындылығын талдау аяқталғанға дейін тыйым салу туралы тапсырманы ескере отырып, норманы алып тастау ұсынылады.
