Өмірдегі жағдай. Науқас емханаға денсаулығына шағыммен келеді, бірақ дәрігерден қазіргі уақытта ТМККК аясында ғана көмекке сене алатынын біледі.
«Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Алматы бойынша филиалының директоры Тілеухан Әбілдаевтың айтуынша, жұмыс істейтін қазақстандық МӘМС аясында медициналық көмекті пайдалана алмауының жалғыз себебі өткен жылы төленбеген жарналар болып табылады.
Яғни, егер соңғы жыл ішінде (мысалы, 2021 жылғы 29 шілдеден бастап 2022 жылғы 29 шілдеге дейін) медициналық сақтандыру төлемі ең болмағанда бір ай бұрын өткізілмесе, адам сақтандыру жүйесінен шығып қалады және ТМККК шеңберінде шұғыл көмекке ғана сене алады.
Мұндай қарыздар әртүрлі себептермен пайда болуы мүмкін: не жұмыс беруші қызметкерге ақша төлемеген, немесе адам соңғы бір жыл ішінде бір-екі ай жұмыссыз болып, өзі үшін жарна жасамаған.
Науқас жұмыстан шығарылғаннан кейін үш ай ішінде шартты түрде сақтандырылған болып саналады. Яғни, осы уақыт ішінде ол әлі де МӘМС пакетінің бір бөлігі ретінде медициналық көмекті пайдалана алады. Осыдан кейін сақтандыру аяқталады және қайтадан МӘМС мүшесі болу үшін барлық өткізіп алған айлар үшін жарна төлеу керек. Егер адам осы үш ай ішінде жұмысқа тұра алмаса, ол МӘМС жүйесіне қайта кіру үшін әрбір өткізіп алған ай үшін ең төменгі жалақының 5% төлеуі керек, содан кейін жұмысқа орналасқанға дейін жұмыс істеуді жалғастырады. «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Алматы филиалының директоры Тілеухан Әбілдаев
Ай сайынғы жарналардың ақшалай түрдегі мөлшері 2021 жылы әр ай үшін 2125 теңгені, 2022 жылы әр ай үшін 3 мың теңгені құрайды.
МӘМС-ке жарналар мен аударымдарды төлемегені үшін айыппұлдар тек жұмыс берушілерге ғана қарастырылған, ал жұмыскерлерге, жұмыссыздарға және өзін-өзі жұмыспен қамтығандарға айыппұл қарастырылмаған. Жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар өз қызметкерлері үшін МӘМС төлемдерін кешіктірсе, онда әрбір қарыз күні үшін өсімпұл төленеді.
Жұмыссыз қалған жағдайда Жұмыспен қамту орталығына жұмыссыз ретінде тіркелуге болады. Ресми мәртебеге ие болған жұмыссыздар МӘМС жүйесінде қалады, өйткені олар үшін мемлекет жарна төлейді. Егер сіз тіркелмеген болсаңыз, онда өзін-өзі жұмыспен қамтыған адам ретінде ең төменгі жалақының 5%-ын өз бетіңізше төлеуге немесе БЖТ төлеуге тура келеді. Қалай болғанда да, сақтандырылу үшін жарналар бойынша барлық қарыздарды, егер сізде соңғы 12 ай ішінде болса, төлеу керек. Тілеухан Әбілдаев
2022 жылдың бес айында МӘМС жүйесіне түскен түсімдер 398,4 млрд теңгені құрады. Кірістердің негізгі үлесін 15 жеңілдетілген санат бойынша мемлекет жарналары құрайды – бұл 42%-дан астам, жұмыс берушілерден аударымдар – 34,7%-дан астам және экономикалық белсенді халықтың жарналары – 22,6%-ды құрайды.
