Жоғары оқу орындарында оқу ақысы тез өсуде. Жыл сайын студенттер үшін орташа есеппен 10-15 пайыздық үстеме бар. Оның үстіне құны барлық жерде бекітілмеген.
Бұған дейін мемлекеттік ЖОО-ға түсушілер келісілген бағаны оқу орнын бітіргенше төлейтін, өзгеріссіз. Қазір жекеменшік мекемелерде бұл ереже сақталмайды.
«Оқу шынымен қымбат. Қазір бәрі қымбат. Бірақ өмір сүру үшін алға жылжу керек. Мен үшін грант — бұл үлкен мүмкіндік. Бірақ ақылы негіз де бар — бұл қосалқы нұсқа. Иә, қиын болады, өте ұнамды емес, дегенмен де, білім алғысы келетіндерге, өздеріне инвестиция салып, дамытқысы келетіндерге осындай мүмкіндіктің барына қуаныштымын, мемлекет бізге осындай мүмкіндік беріп отыр», — дейді талапкер Марк Копейчиков. .
Кәсіптік бағдар беру мамандарының айтуынша, оқу ақысының жыл сайын көтерілуі ең алдымен елдегі экономикалық жағдайға байланысты. Ал бұл, сарапшының пікірінше, қалыпты құбылыс. Сондай-ақ оқу орындарының студенттерге жұмсайтын қаржысы да жыл сайын артып келеді. Оның айтуынша, білім беру құнының тұрақты өсуін болдырмауға болмайды. Бірақ студенттер арасындағы әлеуметтік және таптық шиеленісті азайту үшін білім беру жүйесіндегі кейбір мәселелерді түзету қажет.
«Халықтың әл-ауқаты артып келеді. Яғни, мұғалімдердің жалақысы, ең төменгі жалақы өседі. Даму бар. Бірақ бұл жерде бағаның жыл сайын көтерілуі қалыпты жағдай емес екенін айтқым келеді. Яғни, мен үшін бірінші курста оқу құнын бекітіп, оны төрт-үш жыл бойы бірінші курстағы деңгейде ұстау керек», — дейді кәсіптік кеңесші Диас Асанов.
Ғылым және жоғары білім министрлігі білімнің құнын университеттердің өздері белгілейтінін мәлімдеді. Мекеме басшылығының жыл сайын инфляция шегінде құнын қайта қарауға және көтеруге толық құқығы бар.
«Біз оқытудың арзан емес екенін түсінуіміз керек. Біріншіден, нарыққа жоғары білікті және сапалы кадрларды шығару үшін мықты профессорлар мен заманауи материалдық-техникалық база қажет. Халықаралық шарттар мен жобаларды жүзеге асыру қажет. Ал барлық міндеттерді жүзеге асыру үшін қаржы қажет», — дейді жоғары оқу орнынан кейінгі білім департаменті директорының орынбасары Ержан Әмірбекұлы.
Мамандардың айтуынша, елімізде сұранысқа ие мамандықтар бойынша оқыту ең қымбатқа түседі. Өткен жылдардағыдай биыл да үздік 5 мамандықтың қатарына ақпараттық технологиялар, медицина, педагогика, менеджмент және ақпараттық қауіпсіздік сынды салалар енді. Дегенмен, елімізде мектеп түлектері ең көп грант бөлетін саланы таңдайтын үрдіс бар. Бұл өз кезегінде болашақта белгілі бір мамандықтардың тапшылығына әкелуі мүмкін.
