Сирек кездесетін дертке шалдыққан қазақ балалары өмірі тәуелді дәрі-дәрмекті күтуде. Олар сатып алуға дайын, тіпті «Қазақстан халқына» қорынан ақша бөлінді, бірақ жеткізу сәтсіз аяқталды.
Ақбаян төртінші сыныпта оқиды, бірақ сирек кездесетін ауруға байланысты жасынан әлдеқайда жас көрінеді. Ол ахондроплазиямен ауырады — бұл ауыру кезінде бала физикалық жағынан өспейді. Қызға бұған дейін де бірнеше рет ота жасалған: сүйектерді ұзарту үшін арнайы құрылғы орнатылған. Соның арқасында бойы 15 см өсті.Бірақ Ақбаянның анасы айтқандай, бұл жеткіліксіз.
«Бір жыл бес айда екі рет жүрегі тоқтап, комаға түсіп, аяғы қозғалмайтын. Ол кезде қалада жақсы аурухана салынды. Реаниматологтар балама көмектесе алды, барлық медициналық көмек көрсетті. Үш ай жатып қалдық», – дейді Шымкент қаласының тұрғыны Вера Смирнова.
Виктор, Ақбаян және басқа да сирек диагнозы бар 40-тан астам адам «Қазақстан халқына» қорының тізімінде болды. Көктемде оларға қажетті дәрі-дәрмектерді сатып алуға көмектесуге уәде берілді.
Сатып алуды қайырымдылық ұйыммен ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойған «СК-Фармация» компаниясы қамтамасыз етуге тиіс еді.. Бірақ ақша бөлініп қойған соңғы сәтте компания күтпеген жерден келісімшартты бұзды.
«Әрине, бұл жаңалық бізді қатты таң қалдырды. Барлығы іс жүзінде орындалғанда, бұл жерде тек «СК-Фармация»мәселесі қалды. Сонымен қатар, муковисцидоз мен ахондроплазияға қарсы препараттар Қазақстанға ешқашан әкелінбеген. Оларды сатып алу оңай емес. Ақша бар және бірден сатып алуға болады. Жоқ!» – дейді «Қазақстан халқына» қоғамдық қоры қамқоршылық кеңесінің мүшесі Эльмира Әлиева.
«СК-Фармация» келісімді тоқтатуға заңнамаға енгізілген жаңа түзетулер негіз болғанын, оған сәйкес монополиялық компаниялар енді арнайы құқық субъектілері болып табылатынын айтты.
«Арнайы құқық субъектілеріне заңда көзделген қызметтің басқа түрлерімен айналысуға тыйым салынады. «СК-Фармация» бірыңғай дистрибьютор ретінде медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі және міндетті медициналық сақтандыру аясында дәрі-дәрмектерді сатып алып, жеткізеді, яғни тек осы бағыттар бойынша қызмет көрсетеді.
«Қазақстан халқына» сияқты ұйымдарға қандай да бір қайырымдылық қызмет көрсету заңмен оның қызметіне кірмейді», — деді «СК-Фармация» баспасөз қызметінің жетекшісі Әйгерім Смаилова.
Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі заңнамаға түзетулер шынымен де енгізілгенін растады. Олар монополистердің қызметін реттеуге арналған, бірақ бұл компанияларға қайырымдылық жұмыстарын жүргізуге тыйым салынады дегенді білдірмейді.
«Қорға көрсетілетін қызметтер тегін көрсетілгендіктен, бұл кәсіпкерлік қызмет емес, яғни одан табыс түспейді деп есептейміз. Бұл тұрғыда біз заңнамаға қайшылықты көріп тұрған жоқпыз. Алдағы уақытта «СК-Фармация» қорға көрсетілетін қызметтермен, әсіресе әлеуметтік мәселені ескере отырып айналыса алады», — деді ҚР Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі департаментінің басшысы Нұржан Әбілғазыұлы.
Ол «СК-Фармация» меморандумды бұзбайға мүмкіндігі болғанын айтты.
Бастапқыда «СК-Фармация» мен «Қазақстан халқына» қоры жеті бірлескен жобаны әзірлеуге келісті, оның төртеуі аяқталды. Компания жыл соңына дейін қалған үш жоба бойынша келісімді міндетті түрде аяқтаймыз деп уәде беріп отыр.
Бұған дейін «СК-Фармация» басшысы компанияның Қазақстанға дәрі-дәрмек жеткізудегі үзілістерге қатысты сынына түсініктеме берген болатын. Ренат Есқалиев компания Денсаулық сақтау министрлігі белгілеген талаптарға, ережелерге, корпоративтік стандарттарға сәйкес жұмыс істейтінін мәлімдеді. Тапсырыстар да, барлық көлемдер де денсаулық сақтау министрлігінің қадағалауымен жүзеге асырылады.