1 маусымда Қазақстан Халықаралық балаларды қорғау күнін атап өтеді. Мереке адамдардың назарын балалар кездесетін мәселелерге аударады.
Балаларды қорғау күні жыл сайын 1 маусымда тойланады. Ол 1949 жылы қарашада Парижде әйелдердің халықаралық демократиялық федерациясы конгресінің шешімімен құрылып, алғаш рет 1950 жылы аталып өтілді. Тәуелсіздік жылдарында Қазақстан балалардың құқықтарын қорғау жөніндегі негізгі халықаралық құжаттарды ратификациялады. Сондай-ақ мемлекетте кәмелетке толмағандардың құқықтарын нақтылайтын заңдар мен қаулылар қабылданды. Халықаралық және ұлттық құқықтық құралдар балалар бетпе-бет келетін негізгі мәселелер мен қауіптерді шешуге арналған.
Өкінішке орай, Қазақстандағы бала саны туралы нақты деректер жоқ. Ұлттық статистика бюросының соңғы жаңартуы 2022 жылдың басында веб-сайтта жарияланған. Ол кезде Қазақстанда 0 мен 17 жас аралығындағы 6 485 507 бала тұрған.
2022 жылдың 12 айында бюроның мәліметінше, Қазақстанда 403,9 мың бала дүниеге келген, оның 51,5 пайызы ұлдар, 48,5 пайызы қыздар. 241,4 мың бала немесе туылғандардың жалпы санының 59,8 пайызы қалада, қалған 162,4 мың бала – 40,2 пайызы ауылдарда дүниеге келген.
Қазақстанда ең көп сәбилер қай жерде дүниеге келді
Биылғы жылдың бірінші тоқсанында бюроның мәліметі бойынша 93,5 мың бала дүниеге келген.
Сондықтан қазіргі уақытта Қазақстанда жеті миллионға жуық кәмелетке толмағандар тұрады деп болжауға болады.
Бюроның мәліметі бойынша, барлық жас топтарындағы қыздардың санынан ұлдар саны басым.
Балалар өлімі жылдан жылға тұрақты түрде төмендейді. Ұлттық статистика бюросы балалар өлімінің негізгі себептері туралы 2021 жылға арналған мәліметтерді ұсынды. Көбінесе жол-көлік оқиғалары болды. Жиілігі бойынша екінші орында – балалардың абайсызда суға кетуі. Олар бірге барлық балалар өлімінің төрттен үш бөлігін құрайды.
Биылғы жылы Балаларды қорғау күні мектептегі соңғы күнмен тұспа-тұс келді. Білім министрлігінің мәліметінше, 1-10 сынып оқушыларының 85,3 пайызы жазғы демалыспен және сауықтырумен қамтылады. Бұл еліміздегі 2 миллион 800 мың бала.
Балалардың демалысын ұйымдастыру үшін 218 қала сыртындағы және 10200 мектеп, мамандандырылған және шатырлы лагерьлер жұмыс істейтін болады.
Сондай-ақ «Этноауыл» және «Жазғы жолдама» жобалары жүзеге асырылмақ. Жетекші университеттерде жазғы және олимпиадалық резерв мектептері жұмыс істейді. Жазғы демалыс кезінде қосымша білім беру мекемелерінде секциялар мен үйірмелер ашылады.
1 миллион 400 мың бала үшін ғылыми-техникалық, музыкалық, көркемдік, экологиялық, туристік және басқа да бағыттағы 11 мың үйірме жұмыс істейтін болады.
Сондай-ақ балалар «Жасыл ел» бағдарламасы аясында бау-бақшамен айналысып, еліміздің киелі жерлеріне саяхаттап, спорттық оқу-жаттығу жиындарында жаттығады, тіл курстарына барады.
