Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі интернет-алаяқтық туралы айтылған депутаттық сауалды қарады. ҚНРДА банктік несиелер мен микрокредиттерді алудан ерікті түрде бас тартуды көздейтін түзетулер әзірледі.
№ ДС-148 депутаттық сауал Мәжілістің интернет-ресурсында жарияланған.
Соңғы уақытта жалған қарыздарды беретін алаяқтардың әрекеті күшейгені атап өтіледі.
2022 жылдан бері Агенттікке үшінші тұлғалардың жалған микрокредиттер беруіне қатысты 158 өтініш, оның ішінде жеке тұлғалардан 132 өтініш және ішкі істер органдарынан 26 өтініш түсті.
Агенттік барлық өтініштер бойынша құжаттамалық тексерулер тағайындады,, нәтижесінде 9 МҚҰ-ға жазбаша нұсқама түріндегі шектеулі ықпал ету шаралары қолданылды.
46 шағын несие бойынша МҚҰ 4,5 миллион теңге заңсыз қарыздарын есептен шығарды, сондай-ақ несиелік тарихын түзетті.
23 шағын несие бойынша тергеу аяқталғанға дейін және клиенттің микрокредит алмау фактісін растайтын сот шешімін алғанға дейін сыйақы есептеу және талап-арыз жұмысын жүргізу тоқтатылды.
Азаматтарды алаяқтардан қорғауды жақсарту мақсатында Агенттік несиелік алаяқтықпен күресу тетіктерін енгізу бойынша Жол картасын әзірледі. Оның шеңберінде:
Қаржы ұйымдарымен алаяқтық операциялар және осындай операцияларға қатысушы тұлғалар туралы мәліметтермен ақпарат алмасу үшін Алаяқтыққа қарсы орталық құру.
Алаяқтық белгілері анықталған кезде клиенттің өтініші бойынша ақшаға қол жеткізуді тоқтату тәртібін әзірлеу.
Несиелік бюролардың несиелік алаяқтықты, ойдан шығарылған сатып алуды немесе басқа да заңсыз әрекеттерді анықтауға арналған онлайн жүйесіне қойылатын талаптарды белгілеу.
Кредиттік бюроларды жеке тұлғаларға берілген онлайн несиелер бойынша нақты уақыт режимінде ақпаратпен қамтамасыз ету талаптарын белгілеу.
Банктер мен МҚҰ-ға клиентті онлайн-несие алуға өтінімнің қабылданғаны туралы хабардар ету, сондай-ақ клиенттің шотына оның онлайн-несие бойынша растауын алғаннан кейін ғана ақша аудару мүмкіндігі туралы талаптарды енгізу.
Шағын несиелерді онлайн беру кезінде қаржы ұйымдарының мобильді қосымшаларының қауіпсіздігіне қойылатын талаптарды арттыру.
Агенттік бірінші рет кірген, парольді өзгерткен және қарыз алған кезде міндетті биометрияны енгізді, қосымшаның жұмыс қауіпсіздігінің бұзылу белгілері анықталған кезде мобильді құрылғыны қол жеткізу құқықтарының бұзылу белгілеріне немесе қашықтан басқару және функционалды бұғаттау процесінің бар-жоғына тексеруді жүзеге асырды.
EGov арқылы онлайн-микрокредиттерді ресімдеуге тыйым салуды енгізуге қатысты.
«Электрондық үкімет» порталы арқылы азаматтардың онлайн шағын несиелер алуға өтініш беруіне тыйым салу тетігін енгізу туралы депутаттардың ұсыныстарын іске асыру мақсатында Агенттік заңнамалық актілерге мыналарды көздейтін өзгерістер әзірледі:
Жеке тұлғаның банктік несиелер мен микрокредиттерді алудан ерікті бас тартуды белгілеу құқығын қамтамасыз ету. Бұл қызмет «электрондық үкімет» веб-порталында және «eGov Mobile» мобильді қосымшасында жүзеге асырылатын болады.
Қарыз алушының несие тарихында несие алудан ерікті түрде бас тарту туралы мәліметтер болған жағдайда банктер мен микроқаржы ұйымдарының жеке тұлғаға несие беруге тыйым салуды енгізу.
Жеке тұлғаны кредитті ресімдеуге тиісті тыйым салынған кезде берілген кредит бойынша міндеттемелерді орындаудан босату.
Заңнамалық түзетулер блогы қаржы нарығына қатысушылармен келісілген және қазіргі уақытта мүдделі мемлекеттік органдармен келісу рәсімінен өтуде.
Бұған дейін ЕАЭО-дан келген шетелдіктер Қазақстанда 119 млрд теңгеден астам несие алғаны белгілі болды.
