Еңбек министрлігі 2023 жылғы 17 қазандағы бұйрығымен білім беру ұйымдарының түлектері болып табылатын кәмелеттік жасқа толғанға дейін ата-анасының қамқорлығынсыз қалған немесе ата-анасынан айырылған жастар арасынан азаматтарды жұмысқа орналастыру үшін жаңа жұмыс орындарын квоталау қағидаларын бекітті.
Халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі жергілікті атқарушы органдар ұйымдық-құқықтық нысанына және меншік нысанына қарамастан ұйымдарда квота белгілеу бойынша ұсыныстарды әзірлейді:
• тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктегі еңбек нарығындағы ағымдағы жылғы түлектер арасынан жұмыс күшіне ағымдағы сұраныс пен ұсынысты талдау, болжау;
• аймақтағы жұмыс істеп тұрған ұйымдардың саны;
• қызметкерлер саны және бос жұмыс орындары туралы жұмыс берушілер ұсынатын мәліметтер негізінде қалыптастырылатын ұйымдар қызметкерлерінің жалақы қоры;
• ағымдағы жылдың түлектерін жұмысқа орналастыру үшін жұмыс беруші ұсынған бар жұмыс орындарының саны туралы ақпаратты талдау;
• жұмыс берушілер мен ағымдағы жылғы бітірушілер арасында квотадан тыс жасалған қолданыстағы еңбек шарттарының саны туралы ақпаратты талдау;
• мансап орталықтарына облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармалары ұсынған ағымдағы жылғы түлектер тізімі;
• мансап орталығында жұмыссыз ретінде тіркелген және квота бойынша жұмысқа орналасқысы келетін ағымдағы жылдың түлектерінің тізімі.
Одан кейін бітірушілерді жұмысқа орналастыру квотасын орындау үшін жұмыс орындарының саны, жұмыс беруші мансап орталықтарына ұсынатын мамандықтар бойынша бос жұмыс орындарының бар-жоғы туралы деректер негізінде, жұмысқа орналасуға мұқтаж ағымдағы жылғы түлектер және ұйым бойынша олар үшін бос жұмыс орындары туралы мәліметтер базасы қалыптастырылады.
Облыстардың және қалалардың жергілікті атқарушы органы халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі жергілікті атқарушы орган енгізген ұсыныстар негізінде жыл сайын ағымдағы жылдың 5 желтоқсанына дейін алдағы уақытта бітірушілер үшін жұмыс орындарының квотасын белгілейді және жұмыс берушілердің назарына алдағы күнтізбелік жылдың басталуына бір ай қалғанда жеткізеді.
Квота ұйымның, сондай-ақ жеке кәсіпкерлердің ұйымдық-құқықтық нысанына және меншік нысанына қарамастан, қызметкерлердің еңбекақы төлеу қорының пайыздық қатынасында белгіленеді және жыл сайын қайта қаралады.
Жұмыс берушілер белгіленген квотаға сәйкес ағымдағы жылғы түлектерді ол енгізілген күннен бастап алты ай ішінде жұмысқа орналастырады.
Ұйымдар үшін квотаның мөлшерін өңірлік еңбек нарықтарындағы ағымдағы жағдайды, ағымдағы жылғы түлектер санын және оларға жұмысқа орналасуға жәрдемдесу қажеттілігін ескере отырып, жергілікті атқарушы органдар белгілейді.
Елді мекендерде бітірушілер болмаған жағдайда, осы елді мекендердің аумағында орналасқан ұйымдарда квота белгіленбейді.
Ағымдағы жылғы түлектерді жұмыс берушінің кемінде үш ай мерзімге еңбек шартын жасасумен расталған бос жұмыс орындарына немесе белгіленген квота шегінде берілген жұмыс орындарына жұмысқа орналастыруы квотаның орындалуы болып табылады. Бұл ақпаратты жұмыс берушілер мансап орталықтарына береді.
Пробация қызметінің есебінде тұрған адамдарды жұмысқа орналастыру үшін жұмыс орындарын квоталау қағидалары да жаңартылды.
Бұйрық 2023 жылғы 6 қарашадан бастап күшіне енеді.
Бұрынғы қолданыстағы ережелер енді жарамсыз болып табылады.
