А.Сарбасов ХЕҰ-ны Қазақстанда лайықты еңбек пен әлеуметтік қорғауды қамтамасыз ету туралы хабардар етті
7-14 маусым аралығында Женевада өтіп жатқан Халықаралық еңбек ұйымының (бұдан әрі – Халықаралық еңбек конференциясы) 112-сессиясына Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау бірінші вице-министрі Ақмәди Сарбасов үшжақты қазақстандық делегациямен қатысуда. Пленарлық отырыста сөз сөйлеген ол Қазақстанда лайықты еңбек пен әлеуметтік қорғауды қамтамасыз ету туралы хабарлады.
Өз сөзінің басында Ақмәди Сарбасов ХЕҰ-мен өзара іс-қимылдың еліміз үшін үлкен маңызы бар екенін атап өтті. Қазақстан ХЕҰ-ның лайықты еңбек пен әлеуметтік қорғауды қамтамасыз ету, сондай-ақ биологиялық қауіптерден қорғау бойынша нақты іс-әрекеттер туралы үндеуін толығымен қолдайтынына назар аударды.
Вице-министр сондай-ақ ХЕҰ Бас директоры Гилберт Хунгбоның тұрақты дамуға қол жеткізудің негізгі аспектісі ретінде әлеуметтік әділеттілікті анықтауға арналған «Жаңартылған әлеуметтік келісімшартқа қарай» баяндамасын жоғары бағалады.
«Біз Унгбо мырзаның әлеуметтік әділеттілік тұрақты даму мен жаһандық тұрақтылықтың негізі болып табылады деген мәлімдемесін құптаймыз. Қазақстан өзгермелі еңбек әлеміне бейімделетін жаңартылған әлеуметтік келісімшартқа шақыруды толығымен қолдайды. Біз ХЕҰ-мен, үкіметтермен, жұмысшылар мен жұмыс берушілер қауымдастығымен белсенді жұмыс істеуге дайынбыз. Қазақстан үшін еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау мәселесі бірінші кезектегі мәселе болып табылады. Біз Қазақстан ратификациялаған ХЕҰ 25 конвенциясының нормаларын ұстанамыз. Біз сондай-ақ бірқатар конвенцияларға, соның ішінде «Шахталардағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау туралы» №176 конвенцияға қосылу мәселесін қарастырып жатырмыз», — деді Ақмәди Сарбасов.
Ол сондай-ақ Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің негізгі жаңалықтары туралы егжей-тегжейлі айтып берді, оны әзірлеуде халықаралық тәжірибе мен ХЕҰ стандарттары ескерілді.
«Бұл еліміздегі қоғамдық қатынастарды реттейтін ең маңызды заңнамалық құжат. Ол әлеуметтік қамсыздандыру, қорғау, еңбек құқықтары мен әлеуметтік қызмет көрсету салаларын қамтиды. Кодекс азаматтардың зейнетақы, жәрдемақы және басқа да әлеуметтік көмек түрлерін алуға құқықтарына кепілдік береді. Мемлекеттің әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз ету және халықтың осал топтарын қорғау жөніндегі міндеттерін белгілейді. Бұл құжат Қазақстанның барлық азаматтары үшін тең мүмкіндіктер мен лайықты өмір сүру деңгейін құруда шешуші рөл атқарады», — деп қосты вице-министр.
Ақмәди Сарбасов басқа да атқарылып жатқан жұмыстар туралы хабардар етті. Сонымен Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаттары қауіпсіз еңбек жағдайларын жақсарту және қызметкерлердің еңбек құқықтарын қорғау, мемлекеттік еңбек инспекцияларын жергілікті атқарушы органдардың құрамынан Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігіне беру туралы заң жобасын қарастырып жатыр. 2024-2029 жылдарға арналған еңбек нарығын дамыту тұжырымдамасы, сондай-ақ 2024-2030 жылдарға арналған «Қауіпсіз еңбек» тұжырымдамасы – сапалы және қауіпсіз жұмыс орындарын құруға бағытталған бірқатар маңызды құжаттар жүзеге асырылуда.
Ақмәди Сарбасов өз сөзінде жұмыс іздеушілердің көп бөлігі үшін жұмыспен қамтудың ашықтығы мен қолжетімділігін қамтамасыз ететін еңбек саласындағы цифрландыруды дамыту туралы да айтып өтті.
«Электрондық еңбек биржасы жұмыс істейді. Бұл жұмыс іздеу және қызметкерлерді жалдау мүмкіндігі бар бірыңғай цифрлық жұмыспен қамту платформасы. Бүгінгі таңда бұл еңбек нарығына қатысты әртүрлі қызметтердің тұтас кешені бар: тікелей Enbek.kz жұмыспен қамту және жұмыспен қамту қызметтері порталы; Skills.enbek.kz онлайн оқыту платформасы; Business.enbek.kz кәсіпкерлерді қолдау порталы; Hr.enbek.kz еңбек қатынастары порталы; Career.enbek.kz Ұлттық біліктілік жүйесінің платформасы», — деп бөлісті Ақмәди Сарбасов.
Әлеуметтік серіктестік аясында Үкімет пен жұмыс берушілер бірлестіктері мен кәсіподақтар арасында 2024-2026 жылдарға арналған жаңа Бас келісімге қол қойылды. Оның негізгі міндеті – жұмысшыларға қолайлы еңбек жағдайын жасау, жұмыспен қамту және әлеуметтік > Задаш Актив: кепілдіктер беру.
Сонымен қатар ХЕҰ техникалық қолдауымен лайықты еңбекті ынталандыру бойынша Жол картасы әзірленді, оның аясында Қазақстан заңнамасының №102 «Әлеуметтік қамсыздандырудың ең төменгі стандарттары туралы» Конвенция стандарттарына сәйкестігіне салыстырмалы талдау жүргізілетін болады.
«Біз тұрақты және әділ еңбек нарығы тұрақты экономикалық өсу мен әлеуметтік әл-ауқаттың негізі деп санаймыз. Сондықтан да Қазақстан өзінің іргелі құндылықтарымен жалпыға бірдей және тұрақты бейбітшілік орнатуға бағытталған Әлеуметтік әділеттілік үшін жаһандық коалицияға қосылуға дайын екенін білдірді. Бұл адамның қадір-қасиеті мен бостандығы, теңдік және барлығы үшін тең мүмкіндіктер», — деп түйіндеді вице-министр.
Халықаралық еңбек конференциясының 112-сессиясы аясында Ақмәди Сарбасов сонымен қатар қатысушы елдер делегацияларының басшыларымен еңбек жағдайлары мен әлеуметтік қорғауды жақсарту бойынша ынтымақтастықтың өзекті мәселелері бойынша бірқатар кездесулер өткізеді. Келіссөздер ХЕҰ Бас директоры, ХЕҰ Еуропа және Орталық Азия бойынша бюросының бас директоры Гилберт Хунгбо, ХЕҰ Жұмыс мәселелері жөніндегі бюросының директоры Бит Андреспен өтеді, жұмыс істеушілер қызметі мәселелері туралы ХЕҰ бюро директоры Мария-Елена Андремен, жұмысшылардың құқықтары туралы халықаралық еңбек стандарттары департаментінің директоры Корин Варга және т.б. кездесулер жоспарланған.
Сондай-ақ ХЕҰ-мен Қазақстан Республикасында лайықты еңбекті ынталандыру бойынша Жол картасына қол қою жоспарлануда.
Қазақстандық делегация құрамында Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің, жұмыс берушілер мен жұмысшылар қауымдастығының өкілдері болды.
