Кеше, 16 шілдеде «Ашық заңды тұлғалар» порталында Ішкі істер министрлігінің бұйрығының жобасы пайда болды, оған сәйкес балалардың саусақ іздерін алу 12 жастан басталуы мүмкін.
«Қазақстан Республикасында дактилоскопиялық және геномдық тіркеудің кейбір мәселелері туралы» тиісті бұйрық жобасы 30 шілдеге дейін қоғамдық талқылау мәртебесінде.
Оның ішінде саусақ іздері туралы ақпарат жинау ұсынылады:
1. Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігін және (немесе) паспортын алуға, сондай-ақ оларды қалпына келтіруге немесе ауыстыруға олардың келісімімен алғаш рет өтініш білдірген Қазақстан Республикасының азаматтары;
2. Қазақстан Республикасы азаматының төлқұжатын алғаш рет алуға, сондай-ақ оларды қалпына келтіруге немесе ауыстыруға олардың келісімімен жүгінген кезде 12 жастан 16 жасқа дейінгі балалар;
3. 16 жасқа толған шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар:
Қазақстан Республикасында уақытша немесе тұрақты тұруға рұқсат алуға өтініш беру;
алғаш рет тіркелген кезде, сондай-ақ шетелдіктің Қазақстанда тұруға ықтиярхаты қалпына келтірілген немесе ауыстырылған жағдайларда; азаматтығы жоқ адамның куәліктері; босқын куәліктері; жол жүру құжаты.
Балалардың саусақ іздерін алу олардың келісімімен және заңды өкілінің қатысуымен жүзеге асырылады, делінген құжатта.
Шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға келетін болсақ, 16 жастан асқан Қазақстан Республикасынан шығарылған немесе Қазақстан Республикасы ратификациялаған реадмиссия туралы халықаралық шарттарға жататын тұлғалар үшін саусақ іздерін алу да қарастырылады.
Саусақ таңбасын тіркеуге жататын, әрекетке қабілетсіздігі сотпен белгіленген адамның дактилоскопиялық ізін алу оның қорғаншысының жазбаша өтініші болған кезде және оның негізінде жоспарланады.
Естеріңізге сала кетейік, өткен жылы Ішкі істер министрлігінде өткен брифингте олар Қазақстанда 2024 жылдан бастап жеке куәлік пен төлқұжат алу кезінде саусақ ізі қалай жүргізілетінін және оның не үшін қажет екенін түсіндірді.
Бұдан кейін Ішкі істер министрлігі еске түсірді: 2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстанда азаматтардың төлқұжат пен жеке куәлік алған кезде міндетті түрде саусақ ізін тіркеу енгізіледі.
Саусақ ізін алу халыққа қызмет көрсету орталықтарында жеке куәліктерді, төлқұжаттарды, шетелдіктерге тұруға ықтиярхаттарды және азаматтығы жоқ адамдарға анықтамаларды беру кезінде жүзеге асырылады.
Барлық қазақстандықтар мен елде тұрақты тұратын шетелдіктер процедурадан өтеді. Одан кейін 12 жасқа дейінгі балалар саусақ ізін алудан өтпейді, бірақ 12 мен 16 жас аралығындағы балалар ерікті түрде өтуі мүмкін екені айтылды.
ҚР ӘҚБтК-нің 443-1-бабына сәйкес, міндетті түрде саусақ ізін тіркеуден өтуден бас тартқан жағдайда әкімшілік жауапкершілік қарастырылған.
Осы бапқа сәйкес, Қазақстан Республикасы азаматтарының міндетті түрде дактилоскопиялық тіркеуден өтуден бас тартуы 2 АЕК (7384 теңге) мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады. Шетелдіктердің немесе азаматтығы жоқ адамдардың міндетті түрде дактилоскопиялық тіркеуден өтуден бас тартуы елден әкімшілік жолмен шығарып жіберуге әкеп соғады.
Ішкі істер министрлігі Көші-қон қызметі комитетінің аға инспекторы Нұржан Жаңабаевтың айтуынша, саусақ іздерін алу заңсыз құжаттандыру фактілерін жояды, құжаттарды қолдан жасаудан сақтайды, олардың иелерін алаяқтық және басқа да қылмыстық әрекеттерден қорғайды. Саусақ ізін тіркеу де басқа елдердің мемлекеттік шекарасын кесіп өтуді жеңілдетуді көздейді.
«Электрондық үкімет» веб-сайтында саусақ ізі ақпараты адамның саусақтарының папиллярлық үлгілерінің құрылымдық ерекшеліктері және оның жеке басы туралы ақпарат болып табылады деп түсіндіреді.
