Жалған фотосуреттер мен бейнелердің бірнеше түрін бірден тануға мүмкіндік беретін әдіс Kolesa Conf-2024 соңғы IT конференциясында талқыланды. Бір қызығы, әзірлеме толығымен қазақстандық мамандарға тиесілі.
Дипфейктерді (адам беттерінің жалған фотосуреттері мен бейнелері) тану мүмкіндігі, әсіресе қаржы секторында бұрынғыдан да өзекті. Кез келген төлемді онлайн жасау үшін адам оның шын мәнінде ол екенін растауы тиіс. Ең сенімді әдіс — биометриялық тексеру. Бұл кезде құрылғының камерасына бетіңізді көрсету керек. Бірақ алаяқтар адамның ақшасына қол жеткізу үшін бет бейнесін қолдан жасауды үйренді. Ал қазір жоғары технологиялық қызметтердің алдында жаңа міндет тұр: кез келген жалғанды адамды қалай тануға болады. Kaspi.kz бұл тапсырманы сәтті орындайтын өзінің бірегей технологияларын әзірледі.
Қазақстанда 14 миллионнан астам адам Kaspi.kz қосымшасында тұрақты түрде қаржылық операцияларды жасайды, құжаттарды дайындайды, демалысты жоспарлайды және керекті заттарды сатып алады.
«Адам жаңа өнімге тапсырыс бермес бұрын, қызметке қосылмас немесе құжатқа қол қоймас бұрын, біз шынымен де қызметке сұраныс беріп отырған клиентіміз екеніне көз жеткізуіміз керек. Жыл басынан бері Kaspi.kz қосымшасында 160 миллионнан астам биометриялық фотосуреттерді тексеру сессиясы өтті. Бұл біздің клиенттеріміздің деректерін мүмкіндігінше қорғау үшін жасалуда», — дейді Kaspi CDO (деректер бойынша бас директоры) Думан Уватаев.
Дегенмен, бақылауды күшейту және азғантай күдік туындаған кезде кіруге тыйым салу бұл қызметті миллиондаған адамдар үшін ыңғайсыз және тіпті пайдасыз етеді. Дәл осы себепті Kaspi нарықта бұрыннан бар мәселенің шешімдерінен бас тартып, өзінің қорғаныс технологиясын жасай бастады.
«Дипфейкпен күресу үшін теңдестіруге арналған AI үлгілері болуы керек және жақсы комбинациясы қажет. Kaspi-де біз бұл үшін нейрондық желілердің кең арсеналын пайдаланамыз. Нақты архитектураны таңдау деректер түріне, жалған жасаудың күрделілік деңгейіне және қажетті анықтау дәлдігіне байланысты. Бізде соңғы пунктке қойылатын талаптар өте жоғары», — дейді Думан Уватаев.
Kaspi нейрондық желілердің бірнеше түрін пайдаланады: конволюционды, қайталанатын және т.б. Әрбір түрі белгілі бір мәселелерді шешеді. Барлығы бірге кез келген жалғанды анықтауға мүмкіндік береді. Белгілі бір дипфейк бір нейрондық желіні «алдауға» қабілетті болса да, оны басқасы міндетті түрде анықтайды. Бұл жүйе пайдаланушының жайлылығын жоғалтпай деректер қауіпсіздігін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
«Бұл шешім – жергілікті жоғары оқу орындарын бітірген мамандарымыз жасаған қазақстандық өнім. Біз бұл бағытта үнемі жаңа технологияларды зерттеп жатқанымызды және мұндай күрделі көп компонентті комбинацияны еш жерде көрмегенімізді айтқым келеді. Біз олардың осындай бірегей IT-шешімдерді жасай алатынын мақтан тұтамыз», — деп бөліседі Думан Уватаев.
Дәл қазір алаяқтар көбінесе дипфейктің бірнеше түрін пайдаланады: кейбіреулері бір адамның бетін екіншісімен ауыстыруға мүмкіндік береді, басқалары бірқатар фотосуреттерден бейнелер жасауға мүмкіндік береді, ал басқалары еріннің қозғалысын қабаттасқан дауысқа бейімдейді, тіпті адамның бет – бейнесін нөлден жасайды. Әзірленген Kaspi.kz технология терең фейктердің барлық осы түрлерін тануға мүмкіндік береді.
Нейрондық желілерді ауқымды пайдалану және соңғы технологияларды терең білу Kaspi.kz сайтына миллиондаған қазақстандықтардың деректерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен қатар жаңа, заманауи және ыңғайлы қызметтерді ұдайы ұсынуға мүмкіндік береді.
