Қазақстанда жұмыс істейтін қазақстандық әйелдерге жүктілік және босану жөніндегі әлеуметтік төлемдер автоматты түрде тағайындалатын қызмет іске қосылды. Оны кімдер пайдалана алады?
Жүктілік және босану жөніндегі демалысқа кететін жұмыс істейтін қазақстандық әйелдер көптеген құжаттар рәсімдейді. Бұл жағдайды жеңілдету үшін Қазақстанда жүктілік және босану үшін әлеуметтік төлемдерді автоматты түрде тағайындау туралы шешім қабылданды.
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз орталығының хабарлауынша, осы мақсатта Электрондық еңбек нарығында (ЭЕН) жаңа сәйкес қызмет іске қосылған. Жауапкершілік жұмыс берушілерге жүктеледі, жүкті әйелдердің Электрондық еңбек нарығының аталмыш қызметіне жүгінуінің қажеті жоқ.
Ағымдағы жылдың мамыр айынан бастап, ЭЕН Қазақстандағы жұмыс берушілерге жүктілік және босану жөніндегі демалыстағы тұлғалардың еңбек келісімдерін тіркеудің бірыңғай жүйесінде тіркелуге мүмкіндік берді. Осының арқасында жүктілік және босану жөніндегі демалыстағы қызметкерлерге тиісті әлеуметтік төлем тағайындау олардың қатысуынсыз проактивті форматта жүзеге асырылуы мүмкін. Бұл олардан осы төлемге өтініш беру үшін ХҚКО-ға барып жүруді талап етпейді.
Әлеуметтік демалыс алған қызметкерге төлемдерді тағайындау үшін жұмыс беруші қызметкердің демалысқа шығу фактісін Электрондық еңбек нарығының порталындағы жеке кабинетке тіркеуі керек. Деректер бірыңғай еңбек келісім-шарттарын есепке алу жүйесіне жіберіледі, сол жерден сұраныс бойынша олар «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ-қа әлеуметтік төлемдер үшін беріледі.
Жүктілік және босану жөніндегі демалысқа шыққан тұлға тек күтеді. Ол әлеуметтік төлемді тағайындауға келісім беру туралы SMS-хабарламаны алып, оған үш күн ішінде жауап беруі керек. Егер мұндай хабарлама келмесе немесе жұмыс беруші қандай да бір себептермен қызметкердің демалысын Электронды еңбек нарығында тіркемеген болса, онда ол құжаттарды өз бетімен, ХҚКО-ға немесе сонымен қатар электрондық үкіметтің порталы арқылы қашықтықтан ұсына алады.
Уақытты жоғалтудан қорықпау керек, себебі әлеуметтік төлем өтініш берген күннен бастап емес, еңбекке жарамсыздық парағында көрсетілген барлық мерзімге тағайындалады.
Егер жұмыс бар, бірақ жұмыс беруші жоқ болса, әлеуметтік төлемдерді проактивті тәртіпте жүзеге асыру мүмкін болмайды және өзін-өзі жұмыспен қамтығандар бір реттік төлем төлейді. Өзін-өзі жұмыспен қамтыған қазақстандық әйелдер, міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесінің басқа қатысушылары сияқты, ХҚКО немесе Электрондық үкімет арқылы тұрғылықты жері бойынша «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына әлеуметтік төлемдер тағайындауға өз бетінше жүгіне алады. Өтінішке жеке куәлік, емханада берілген уақытша еңбекке жарамсыздық парағы және банктегі шот дерегі қоса тіркелуі керек. Әлеуметтік төлемдер сомасы әлеуметтік аударымдар бойынша қолда бар мәліметтер негізінде автоматты түрде есептелетін болады.
Еңбекке уақытша жарамсыздық парағы әдетте 126 күнге, яғни 4,2 айға беріледі. Жүктілік және босану үшін біржолғы әлеуметтік төлем еңбек демалысы ретінде есептеледі, яғни әдеттегі жағдайда бұл өткен жылдың орташа айлық жалақысының 4,2-не тең болады. Бұл ретте орташа айлық жалақының мөлшері ең төменгі жалақының жеті мөлшерінен аспауы керек. Бұл биыл 297 500 теңгені құрайды. Дәл осы айлық табыс әлеуметтік аударымдардың объектісі болып табылады.
2021 жылға арналған ең төменгі жалақы 42 500 теңге олардың айлық кірісі ретінде ескеріледі, яғни біржолғы әлеуметтік төлем 178 500 теңгені құрауы керек.
Осылайша, егер жүктілік және босану жөніндегі демалысқа кететін қазақстандық ресми түрде жұмыс істейтін болса, онда ол жұмыс берушінің әлеуметтік төлемдерді проактивті тіркеу мүмкіндігі туралы сұрауы керек. Болмаған жағдайда демалысқа шығатын тұлға жеке қатысуымен жасауға тура келеді.