Заң коллекторлық агенттіктердің борышкерлермен өзара іс-қимылын этикалық талаптарды ескере отырып реттейді.
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев банктік, микроқаржы және коллекторлық қызметті реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілген заңға қол қойды, деп хабарлайды Ақорданың ресми парақшасында.
Заң қаржылық және басқа қызметтерді, оның ішінде ломбардтарды тұтынушылардың құқықтарын қорғауды күшейту бойынша келесі шараларды қарастырады:
• борышкерге проблемалық қарыздар туындаған жағдайда уәкілетті органға жүгіну құқығын бере отырып, банктік заемдар мен микрокредиттер бойынша мерзімі өткен берешектерін реттеудің бірыңғай құқықтық тәртібін енгізу;
• Проблемалық қарыз туындаған жағдайда барлық ипотекалық несиелер бойынша, сыйақыны, тұрақсыздық төлемін және басқа төлемдерді төлеу, негізгі қарызға капиталданған мерзімі өткен сыйақы, тұрақсыздық айыбы және басқа төлемдер бойынша сыйақы есептеу бойынша банктердің талаптарына тыйым салу;
• кепілге салынған мүлікті сатқаннан кейін қалған тұрғын үй ипотекалық несиелері бойынша бос қалдықтарды есептен шығару шарттарын нақтылау;
• ломбардтың кепіл затын сатуына тыйым салуды белгілеу, сондай-ақ проблемалық қарызды шешу туралы қарыз алушының өтінішін қарау кезінде осындай мүлікті ломбардтың меншігіне беру.
Түзетулер коллекторлық қызмет туралы заңнаманы жетілдіру бойынша келесі шараларды қарастырады:
• коллекторлық агенттіктің жарғылық капиталының минималды мөлшеріне қойылатын талаптарды белгілеу;
• коллекторлық агенттікте тіркелмеген телефон нөмірлерінен борышкермен өзара әрекеттесуге тыйым салу;
• борышкермен өзара әрекеттесу кезінде дыбыстық және бейнежазба жүргізу міндеттемесін белгілеу;
• Коллектордың үшінші тұлғалармен өзара әрекеттесу тәртібін анықтау;
• тіркеу кезінде борышкерлермен байланысу үшін телефон нөмірлері туралы ақпаратты ұсыну;
• Коллекторлық агенттік қызметкерлеріне техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі немесе жоғары білімге қойылатын талаптарды жою.
Заң сонымен қатар проблемалы несиелері бар қарыз алушыларды сауықтыруға, атап айтқанда несиелік тарихты сақтау мерзімін 10 жылдан бес жылға дейін қысқартуға бағытталған ережелерді қарастырады.
Шағын несие саласындағы тәуекелдерді шектеу, алаяқтық әрекеттерге жол бермеу және сыйақының шекті нормаларынан асып кету үшін келесі міндеттеме енгізіледі:
• банктер мен МКҰ несиелік бюроға номиналды ставкалар және жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі туралы ақпарат беру, сондай-ақ мемлекеттік несиелік бюроның қадағалау мақсатында реттеушіге осы ақпаратты ұсыну міндеттілігі;
• МКҰ жарнамаларды тарату және жарнамалау кезінде СЖТС көрсетеді;
• МКҰ агенттікке және қаржылық бақылау органына микроқаржы ұйымы ретінде мемлекеттік тіркеу туралы хабарлайды.
Несиелер бойынша пайыздық мөлшерлемелердің жоғарылау фактілеріне жедел ден қою шаралары енгізілген:
• Мемлекеттік несие бюросына қаржылық реттеушіде номиналды ставкалар, СЖТС туралы ақпарат беру туралы міндеттемені белгілеу;
• банктердің / микроқаржы ұйымдарының несиелік бюроларға банктік несие / микрокредиттік шарт жасасу күніне несие бойынша номиналды ставкалар мен СЖТС туралы ақпаратты ұсыну міндеттемесін белгілеу;
• Қаржылық ұйымдардың жарнамаларына мониторинг жүргізу үшін ҚЖДРА өкілеттілігін күшейту.
