Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің араласуынан кейін Қарағанды тұрғындары оңалтуға ерекше қажеттіліктері бар адамдарды алып жүргені үшін өтемақы алды.
Олар бірнеше жылдан бері қаржы шығындарын өтеуді сұрап келген.Сонымен қатар сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес қызметкерлері мен Жұмыспен қамтуды үйлестіру басқармасының мамандары мүгедектігі бар жандардың екі рет медициналық тексеруден өтпеуіне көмектесті.
Раиса Корякина 6 жыл бұрын инсульттан кейін бірінші топтағы мүгедектік алған. Әйел тұрақты ауырсынудан азап шегеді және оңалту жылына бірнеше рет жасалуы керек. Аймақтан кеткенде көмекшісіз жүрмейді, дейді Раиса. Алайда жолсеріктің ақысын ешкім төлемеген.
Раиса Корякина, Қарағанды қаласының тұрғыны:
– Жолда жалғыз жүру қиын, әрине. Заттарды алып жүру, көтеру керек. Сіз купеде саяхаттасаңыз да, мысалы, менің төсегімді жалғыз өзіме жинау мүмкін емес. Мен мұны бір қолмен жасай алмаймын. Көмекшісіз өте нашар болды. Енді осы қызмет ұсынылды. Билет сатып алсақ, осында келеміз, қайтамыз және құнын төлейміз. Бұл, әрине, үлкен көмек.
Биыл 33 көмекші 5 миллион теңгеден астам өтемақы алды. Олар ерекше балаларды және бірінші топтағы мүгедек адамдарды оңалту орталықтарына ертіп барды.Оның үстіне билік бұл қызметті тұрақты етудің жолын тапты. Әзірге облыс орталығында ғана. Оң тәжірибені басқа қалалар мен аудандарға енгізуге заң кедергі келтіреді.
Ермек Нүксуев, облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының бөлім басшысы:
– Бір адамға 55 АЕК бөлінеді – бұл шамамен 175 мың теңге. Қарағанды қаласының Қарағанды облысы аумағында сәтті тәжірибеден кейін қалалар мен аудандардың әкімдіктері осыған ұқсас тиісті құқықтық актілерді енгізуге кірісті. Алайда, тіркеу тәртібі мен ережелерінің өзгеруіне байланысты бұл нормативтік актілер тіркелмеді. Қазақстан Республикасындағы мүгедектігі бар жандарды әлеуметтік қорғау туралы заңға бірінші топтағы мүгедектігі бар жандарды алып жүретіндерге әлеуметтік көмек көрсету бөлігінде өзгерістер енгізу қажет. Қазір бұл ереже жоқ.
Оңалту орталықтарына жолдама алу үшін мүгедектігі бар жандар медициналық картасын ұсынуы тиіс. Бұл жағдайда медициналық тексеру екі рет жүргізілуі тиіс: кезекке қою кезінде және санаторийге барар алдында бірден. Сыбайлас жемқорлық тәуекелдері осыдан туындады дейді мамандар. Адамдар қайтадан процедурадан өтпеу үшін пара беруді жөн көрді.
Арыслан Мыңғышев, орынбасары Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің облыстық департаментінің басшысы:
– Соңғы бес жылда халықты әлеуметтік қорғау саласында 25 сыбайлас жемқорлық қылмысы тіркелді. 11 адам сотталды. Сыбайлас жемқорлық қылмыстары негізінен мүгедектік топтарын ұзарту және беру кезінде анықталды. Мәселен, еңбек департаментінің МСЭК қызметкерлері мүгедектікті заңсыз ұзартқаны үшін тұрақты түрде 200 мың теңгеге дейін пара алған. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес қызметкерлері мен Жұмыспен қамтуды үйлестіру басқармасының мамандары Еңбек министрлігіне ұсыныс енгізді. Нәтижесінде екі рет медициналық тексеруден өту қажеттілігі алынып тасталды. Сондай-ақ, мүгедектігі бар жандарды алып жүретін адамдарға әлеуметтік көмек көрсету туралы заңнаманы өзгерту бойынша басқармаға ұсынымдар жіберілді. Қарағандыда барлығы 24 мың мүмкіндігі шектеулі жан тұрады.