Бүгін Алматыда отандық және шетелдік сарапшылар паллиативтік көмек көрсетудің заманауи тәсілдері мен әдістерін талқылады.
Жыл сайын ондаған мың қазақстандықтар емделмейтін ауыр дерттен туындаған аурудан арылуға және күтімге мұқтаж. Бұл науқастарға көмектесу үшін мультидисциплинарлық тәсіл қажет. Бұл туралы дәрігерлердің республикалық конференциясында айтылды.
Ауыр аурулары бар көптеген науқастар үлкен стрессті бастан кешіреді. Олар қатты ауырса да диагнозын қабылдай алмайды, дейді Қазақстан паллиативтік көмек қауымдастығының президенті Гүлнар Күнирова.
Оларға бейімделуге көмектесу өте маңызды. Арнайы орталықтардың басты міндеті – медициналық көмек қана емес, психологиялық және әлеуметтік қолдау көрсету.
Гүлнәр Күннирова, Қазақстандық паллиативтік көмек қауымдастығының президенті:
— Бұл бүкіл отбасы үшін көмек, өмірдің ең соңында емес, жазылмайтын дерт диагнозы анықталған кездегі көмек. Жақсы паллиативтік көмектің арқасында біз адам қанша уақыт ауырса да адамның қанша өмірі қалғанын ешкім білмейтініне көз жеткізе аламыз. Ең ұлы дәрігер өмірінің соңғы күндері абыроймен өтсін деген ниетпен науқамтың қашан өлетінін айтпайды.
Мамандардың айтуынша, қатерлі ісік жыл сайын қазақстандықтардың мыңдаған өліміне әкеледі. Олардың барлығы паллиативтік көмекті қажет етеді. Сондай-ақ АИТВ, мультирезистентті туберкулез, бүйрек және бауыр жеткіліксіздігі бар адамдар. Көмекке мұқтаждардың арасында туа біткен әртүрлі патологиясы бар балалар да бар.
Диляра Қайдарова, ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің штаттан тыс бас онкологы:
– Қазіргі таңда паллиативтік көмек көрсету стандарттары әзірленді, біздің Онкология институтынан оқулықтар шығарылды. Енді паллиативтік көмек резидентурасы бойынша мамандарды оқытамыз. Сондай-ақ тұрақты оқыту және кадрларды оқыту бар, бұл жалпы тәжірибелік дәрігерлер ауырсыну терапиясы деп аталатын курс бойынша білім алады. Өйткені пациент өлімнен бірнеше ай бұрын ауырсынуды сезіне бастайды және оны дұрыс анестезиялау керек.
Бүгінде арнайы орталықтар негізінен ірі қалаларда орналасқан. Олардың бірі Алматы қаласында орналасқан. Хосписте 170 төсек бар және 6 бөлімнен тұрады. Онда әртүрлі сала мамандары жұмыс істейді.
Владимир Елисеев бір айдан астам уақыт орталықта оңалтудан өтіп жатыр. Өмір бойы энергетик болып жұмыс істеп, 67 жасында өкпесіне ота жасалған.
Владимир Елисеев, науқас:
— Менде бір түйін бар екекн анықталды, онкология деген күдік бар еді, бірақ онкология емес екені анықталды. Дәрігерлер бәрі асқынып кетпей тұрып бірден операция жасаған дұрыс деп шешті. Операция сәтті жасалып, Владимир жазылып, есін жиды. Медициналық кәсіби көмек, барлығы дер кезінде жасалды, барлығы өз қалауынша жүзеге асырылды. Шағымдары мүлдем жоқ.
Геронтология бөлімшесінің меңгерушісі Гүзел Әлімжанованың айтуынша, науқастар ауруханаға жатқызу порталы арқылы емханалардың, арнайы мамандардың жолдамасы немесе көпсалалы медициналық орталықтар арқылы қабылданады. Орталықтың 50%-дан астамы инсультпен ауыратындар болды. Бүгінде оң үрдіс бар – олардың көпшілігі үйлеріне оралды.
Гүзел Әлімжанова, қалалық паллиативтік көмек көрсету орталығының геронтология бөлімінің меңгерушісі:
— Қалалық паллиативтік көмек орталығы онкологиялық аурулармен ауыратын науқастарға, сондай-ақ инсульт пен инфарктқа шалдыққандарға көмек көрсетеді. Біз физиотерапия кабинетін 2023 жылдан бастап, қаңтар айында аштық. Біздің кабинет инсульттан кейінгі науқастарға, жарақаттан кейінгі науқастарға арнап толық жабдықталған. Жүре алмайтын науқастар үшін бізде дәрігерлер бар: реабилитолог, массаж терапевті және физиотерапия нұсқаушысы. Оңалту өте ұзақ процесс, дейді мамандар. Мұнда орталықта оңалту курсы орта есеппен 1 айдан 3 айға дейінгі уақытқа созылады.