Бүгін Парламент Сенатында Әлеуметтік кәсіпкерлік туралы заң жобасы қолдау тапты. Бұл заң қабылданғаннан кейін жақын болашақта жүзеге асырылатын болады.
Сенаттың қамқорлығындағы топтың алты айлық жұмысымен және бірлескен күшпен осы нәтижеге жеттік.
Бұл заң мемлекеттің әлеуметтік саясатындағы жаңа кезеңді ашады. Шын мәнінде, егер халықтың әлеуметтік осал топтарымен жұмыс істеу мәселесі ұзақ уақыт Еңбек министрлігі мен жергілікті жерлердегі әлеуметтік қорғау басқармаларының жауапкершілігі болса, онда оның қабылдануымен жергілікті жерлердегі кәсіпкерлік басқармалары белсенді түрде ат салысатын болады.
Бұл Заңға келетін санаттардың өздері үшін (9 санат) кәсіпкерлер жағынан белсенді жұмыспен қамтамасыз ету туралы айтамыз.
Екінші жағынан, бизнес үшін оларды жұмыспен қамтамасыз ету қолайлы болады.
Қазірдің өзінде әлеуметтік бағдарланған бизнеспен айналысатындар үшін бұл өзің әлеуметтік кәсіпкер ретінде тану мүмкіндігі. Оларға «әлеуметтік» тұлғалы бизнесмендердің мәртебесі маңызды.
Неге десеңіз, мүгедектігі бар жандарға арналған жеке балабақша немесе оңалту орталығын құру жобасы коммерциялық емес, әлеуметтік міндет болғандықтан және мұнай-газ саласындағы немесе қаржы саласындағы жобалар сияқты ешқашан тиімді болмайтыны анық.
Жалпы, заң жобасында әлеуметтік кәсіпкерлік ұғымы, әлеуметтік кәсіпкерлік субъектілерінің негізгі міндеттері мен санаттары, әлеуметтік кәсіпкер мәртебесін беру тетігі айқындалған, сондай-ақ мемлекеттік қолдау шараларын қарастырады.
Осылайша, негізгі заң жобасында әлеуметтік кәсіпкерлік субъектілерінің қызметі бағытталған халықтың әлеуметтік осал топтары (бұдан әрі – ХӘОТ) айқындалған:
— мүгедектігі бар жандар;
— мүгедектігі бар баланы тәрбиелеп отырған ата-аналар және басқа да заңды өкілдер;
— зейнеткерлер және зейнеткерлік жасқа жақындаған азаматтар;;
-жиырма тоғыз жасқа дейінгі балалар ауылдарының тәрбиеленушілері және балалар үйлерінің, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған мектеп-интернаттардың түлектері;
— босатылғаннан кейін он екі ай ішінде қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемелерінен жазасын өтеуден босатылған адамдар;
— белгілі бір тұрғылықты жері жоқ адамдар;
-аз қамтылған, көп балалы немесе толық емес отбасыларға жататын ата-аналар және басқа да заңды өкілдер, сондай-ақ «Алтын алқа», «Күміс алқа» алқаларымен марапатталған немесе бұрын «Батыр Ана» атағын алған, сондай-ақ I және II дәрежелі «Ана даңқы» ордендері берілген көп балалы аналар.
-наркологиялық науқастарды медициналық-әлеуметтік оңалтудан немесе емдеу жүргізілгеннен кейін он екі ай ішінде психикаға белсенді әсер ететін заттарға байланысты емдеуден өткен адамдар;
— қандастар.
«Әлеуметтік» мәртебесін алу үшін кәсіпкер аталған шарттардың кем дегенде біреуіне жауап беруі керек:
1) жоғарыда көрсетілген ХӘОТ санаттары үшін қызметкерлердің жалпы санының кемінде 50% жұмыс орындарын қамтамасыз ету;
2) ХӘОТ өндіретін тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуге ықпал ету;
3) ХӘОТ-қа арналған тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) заң жобасында айқындалған жекелеген қызмет түрлеріне сәйкес өндіруге;
4) заң жобасында айқындалған жекелеген қызмет түрлерін, оның ішінде денсаулық сақтау, білім беру, тәрбие, мәдениет, спорт, экология және басқа да салалардағы көрсетілетін қызметтерді жүзеге асыруға құқығы бар.
Бұл ретте 2) 3) және 4) тармақтар бойынша міндетті шарттар:
— мұндай қызметтен түсетін табыс жалпы табыстың кемінде 50% — ын құрауы тиіс,
— осындай қызметті жүзеге асыруға бағытталған табыс үлесі кемінде 50% — ды құрайды.
Сондай-ақ, мемлекеттік қолдау көрсету мақсатында кәсіпкерлерді есепке алу үшін қажетті әлеуметтік кәсіпкерлік субъектілерінің тізілімін қалыптастыру, бекіту тетігі, тәртібі анықталды.
Кәсіпкерлік субъектілері тізілімге құрамына мемлекеттік органдардың, «Атамекен» ҰКП, қоғамдық бірлестіктер мен кәсіподақтардың өкілдері кіретін арнайы комиссияның қарау қорытындылары бойынша енгізіледі.
Сондай-ақ, республикалық және жергілікті бюджеттердің қаражаты есебінен көрсетілетін әлеуметтік кәсіпкерлікті қолдаудың нақты шаралары көзделген.
Мемлекеттік қолдау шараларына мыналар жатады:
— қолдау инфрақұрылымының болуын қамтамасыз ету;
— салықтық жеңілдіктер;
— қаржылық қолдау, оның ішінде субсидиялау аясында ЕДБ кредиттері бойынша сыйақы мөлшерлемелері;
— мемлекеттік мүлікті жалға беруге
жеңілдік шарттары;
— акселерациялық бағдарламалар арқылы әдістемелік және ақпараттық қолдау, дамыту;
— іскерлік серіктестерді іздеуге көмектесу;
— кәсіптік және қосымша
білім беру;
— гранттар ұсыну.
Ілеспе заң жобасы әлеуметтік кәсіпкерлік субъектілері үшін келесі салықтық жеңілдіктерді қарастырады: — қызметкерлерді оқыту, біліктілігін арттыру немесе қайта даярлау үшін төленген шығындар мөлшерінде салық салынатын кірісті азайту құқығы,
олар ХӘОТ болып табылатын, бірақ АЕК өлшемінен 120 еседен көп емес.
— салық базасына 0,5% мөлшері бойынша мүлік салығы.
Бұл туралы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау вице-министрі Ерлан Әукенов өзінің Facebook парақшасында хабарлады.
