ЮНЕСКО-ның штаб-пәтерінде әлем елдерінің білім министрлері жас ұрпақ үшін дағдарысты қалай шығынсыз еңсеру керектігін талқылап жатыр.
Орта және төмен кірісі бар елдердің 40%-ы пандемияға байланысты білім беру бюджетін қысқартып, бұрынғы деңгейіне оралмады. Ата-аналарға қаржылық жүктеме артты, бұл бүкіл әлемде балалардың теңсіздігін арттырады. Қыркүйек айында бұл мәселені мемлекет басшылары БҰҰ саммитінде талқылайды. Оған Қазақстаннан «Балалар Евровидениесі» финалисті Бекнұр Жәнібекұлы да баратын шығар. ЮНЕСКО-ның саммит алдындағы бейресми бағдарламасына қатысушы инклюзивті дамытуды қолдады.
9 жасар Бекнұр халықаралық конгрестің басты кейіпкерлерінің бірі. Ресми делегаттардың арасында жалғыз бала, білім саласының болашағы туралы өз ойларымен бөлісуге қуанышты. Бекнұрдың салыстыруға болатын тәжірибесі бар. Ол үш елдің – АҚШ, Франция және Қазақстанның балабақшалары мен мектептерінде білім алған. Ал негізгі қағиданы ерте түсінген – білімге қолжетімділік тең болуы керек. Жынысына, шығу тегіне және денсаулық жағдайына қарамастан.
Бекнұр Жәнібекұлы, халықаралық конгреске қатысушы:
– Балаларға білім беруді өзгерту үшін, менің ойымша, әлемдегі барлық балалар үшін мектептер ашу керек, сонда барлық балалар білім алуға құқылы, көп мектеп, көп сыныптар салынып, балаларға көмекшілер, мұғалімдер болуы керек.
Мұғалімдердің жетіспеушілігі – әлемдегі басты мәселелердің бірі. Мектептер өмір бойы білім алу үшін барлығына қолжетімді болуы керек. Әлемдік қауымдастықтың мақсаттарының қатарында білім беруді қаржыландыруды қолдау және бағдарламаларды жаңа сын-қатерлер – климаттық дағдарыс пен цифрлық революцияға бейімдеу де бар. Робототехника бүгінде әлемнің көптеген мектептерінің бағдарламаларында бар, Бекнұрдың Лего конструкторынан жасаған протезі делегаттардың ғана емес, даниялық компания қызметкерлерінің де үлкен қызығушылығын тудырды.
Ян Кристенсен, Lego қорының менеджері:
— Біз ойынды оқудың бір түрі деп санаймыз. Біз ойын арқылы даму мүмкіндігін алу үшін дүниеге келдік. Біздің миымыздың бағдарламаланғаны сонша, біз әлемді, өмірді ойын процесі арқылы танып-білуге мүмкіндігіміз бар. Мысалы, Lego бөлшектерін әртүрлі заттарға салу оңай, ал балалар тактильділік арқылы үйрене алады. Ол кез келген материал болуы мүмкін, біз тек тапсырма береміз, ал балалар ми мен қол жұмысын біріктіріп, нәтижелі оқиды. Бұл әдісті білім беруде кеңірек және барлық жерде қолдануға болады.
Білім беру әлемдік басымдықтардың қатарына қайта оралуы керек – деп саммитке қатысушылар осыған шақырды. Бекнұр мектептердің мүмкіндігінше тезірек шынайы инклюзивті болуы үшін бар күш-жігерін салуға шақырады. Кішкентай қазақстандық баланы соғыс жылдарында зардап шеккен балаларға қолдау көрсету үшін Сирияға шақырып үлгерген.
