Зейнетақыны көтеру кезінде екі есептеу нұсқасы қолданылып, ең үлкен сома тағайындалды.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Тамара Дүйсенова 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап есептелген егде жастағы адамдарға зейнетақы үстемесі қалай есептелетінін түсіндірді.
Оның айтуынша, 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап жасына және еңбек өтіліне байланысты зейнетақы төлемдерінің мөлшері екі нұсқада ұлғаяды, бұл ретте алушы үшін қолайлы нұсқа тағайындалады.
2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап жасына қарай жаңадан тағайындалатын зейнетақы төлемдерінің мөлшерін есептеу үшін ескерілетін ең жоғары табыс 46 АЕК-тен 55 АЕК-ке (189 750 теңге) дейін ұлғайтылды. Осыған байланысты, 2023 жылғы 1 қаңтарға дейін зейнетақы төлемдерінің мөлшерін есептеу кезінде олардың орташа айлық табысы АЕК-тің 46 еселенген мөлшерімен шектелген болса, 2023 жылғы 1 қаңтарға дейін зейнетақы төлемдері ұлғайтылуға жатады. Бұл ретте, 55 АЕК шегінде табыс негізінде есептелген жас бойынша зейнетақы төлемдерінің мөлшері 10,5%-ға өскен алынған сомадан төмен болуы мүмкін емес.
Министр бірнеше нақты мысалдар келтірді:
Азамат А-ға 2022 жылдың 1 мамырынан бастап 21 жыл еңбек өтілі және орташа айлық табысы 160 000 теңгені құрайтын жасына байланысты зейнетақы төлемдері тағайындалды. Сома 89 231 теңгені құрады (146 280 теңгенің 61 пайызы). 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап зейнетақы мөлшері келесідей есептеледі: бірінші нұсқа: 89 231 * 10,5% = 98 601 теңге; екінші нұсқа: 61% 160 000 = 97 600 теңге. 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап төлемге неғұрлым тиімді нұсқа тағайындалды – 98 601 теңге (өсім 9 370 теңге).
Азамат В-ға жасы бойынша зейнетақы төлемдері 2022 жылғы 1 мамырдан бастап 21 жыл еңбек өтілі және орташа айлық табысы 200 000 теңгені құрайтын зейнетақы төлемдері тағайындалды. Сома 89 231 теңгені құрады (146 280 теңгенің 61 пайызы). Зейнетақыны қайта есептеудің бірінші нұсқасы: 89 231 * 10,5% = 98 601 теңге, екінші нұсқа: 189 750 теңгенің 61 пайызы = 115 748 теңге. 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап төлемге неғұрлым тиімді нұсқа тағайындалды – 115 748 теңге (өсім 26 517 теңге).
2023 жылғы 1 қаңтардан бастап мемлекеттік базалық зейнетақы төлемінің мөлшері зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі 10 және одан аз жыл болған не ол болмаған кезде ең төменгі күнкөріс деңгейі мөлшерінің 60%-ын құрайды, оның мөлшері зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жылдан асқан әрбір толық жыл үшін 2% — ға, бірақ ең төменгі күнкөріс деңгейінің 100 %-ынан аспайды. Бұл жаңа және 2023 жылдың 1 қаңтарында өткен зейнеткерлерге қатысты.
